Zondag 15 oktober gaat de geschiedenis in als “O pior dia do ano”. Er zijn die dag meer dan 500 bosbranden in Portugal. Vanaf de Taag bij Lissabon tot aan het noorden woeden er overal branden. De noodtoestand wordt uitgeroepen voor dit hele gebied.
De gemeente Oliveira do Hospital kondigt 3 dagen rouw aan, omdat heel veel mensen hun huis zijn kwijtgeraakt door de branden. Er vallen 44 doden en 70 gewonden. In het jaar 2017 is er 519 hectare bos afgebrand, op 14 en 15 oktober ruim 200.000 hectare.
Het was een snikhete zondag. We zaten ’s avonds nog op ons balkon ons te verwonderen over de enorme branden die we aan drie kanten om ons heen zagen. Best spectaculair, die vlammen en de roodgekleurde avondlucht. Gelukkig best ver weg, dachten we…
Evacueren
De volgende dag, om half 8 ’s morgens, komt het vuur wel heel dichtbij. We zien op de heuvel van Cadavais, een gehuchtje tegen ons dorp aan, al vlammen en we horen de opgewonden stemmen die we zo goed kennen van de televisiereportages. De harde wind waait precies onze kant op. We moeten ons voorbereiden om te evacueren. Maar hoe doe je dat? Wat neem je mee?
We besluiten een minimaal overlevingspakket mee te nemen. Wat kleren, toiletspullen, onze Macbooks en telefoons en de grote Apple monitor van mijn bureau. Ik gris nog snel twee ordners met de boekhouding mee, die hier nog helemaal op papier is en waarvan ik nog geen kopieën heb gemaakt. Een stapel fotoboeken (lang niet alle), de muntenverzameling van Wouters vader (het enige echt kostbare wat we kunnen bedenken). Slaapzakken en kampeermatrasjes. Bergschoenen en een regenjas want er is regen voorspeld.
Wouter komt op het idee om de caravan mee te nemen. Lumineus! Dan hebben we in elk geval een huisje. We hadden hem net de dag tevoren ingepakt voor de winter onder een hoes, er was immers regen voorspeld. De caravan en de auto parkeren we op het dorpsplein, waar het volgens onze dorpsgenoten altijd veilig is bij brand. Daar heeft zich al een groepje mensen verzameld, zenuwachtig aan het wachten op wat er komt.
Benzine
We rijden snel nog even naar Arganil om de bijna lege benzinetank te vullen, zodat we ook werkelijk weg kunnen als dat moet. De stroom is al uitgevallen, het internet en de vaste telefoon ook en zelfs het mobiele netwerk is dood. De benzinepomp heeft gelukkig nog (nood)stroom, maar betalen kan alleen met cash. Dus ons laatste beetje cash besteden we aan een volle tank.
Als we terug rijden naar ons dorpje worden we tegengehouden door de politie. “Waar gaan jullie naar toe, het is daar niet veilig.” “Wij wonen daar en ons huis is in gevaar.” “Oké, jullie mogen door, maar voorzichtig hè.” “Zijn er al brandweerwagens onderweg?” “Dat weten we niet, want we kunnen niemand bereiken, we hebben geen mobiel netwerk.” Kennelijk ook geen portofoons…
We rijden nog even de andere kant op, richting de brug, maar ook daar brandt het, aan twee kanten langs de weg. Geen goed idee om daar langs te rijden. Bizar idee, we zitten nu “opgesloten” in ons dorp, de beide toegangswegen zijn te gevaarlijk om te gebruiken.
Afwachten nu maar. Wij hebben ondertussen nog geen brandweer gehoord of gezien. Eerlijk gezegd rekenen we daar ook niet op, want alle wagens zullen wel zijn uitgerukt om elders de branden te blussen. We horen later dat van de blusvliegtuigen al 70% in de winterstalling staat, omdat het al oktober is en er dus (in theorie) geen brandgevaar meer is. We zullen het dus zelf moeten zien te redden. Maar hoe?
Nat maken
Thuisgekomen lijkt het ons een goed idee om met de tuinslang alles rondom het huis zoveel mogelijk nat te maken. De waterdruk, die hier gewoonlijk fors is, neemt allengs af. Iedereen is daar natuurlijk mee bezig. Met een slap straaltje maken we toch zoveel mogelijk alles nat. Maar waar begin je? De tuin is zo groot, het huis heeft zoveel kanten. We leggen zoveel mogelijk overal lange tuinslangen neer zodat we elk plekje kunnen bereiken. Stukken tuinslang koppelen we aan elkaar. Alle emmers en tonnen die we kunnen vinden vullen we met water en zetten ze op verschillende plekken neer. De grond is kurkdroog, het heeft al sinds mei niet meer geregend en de temperaturen zijn nog steeds ruim boven de 30 graden. Dat is niet normaal voor oktober. Extreme droogte, extreme hitte en extreem harde wind: gevaarlijk weer.
En nu maar even afwachten hoe het vuur zich gaat verspreiden. Gelukkig hebben we nog televisie – ouderwets via de antenne op het dak – en wonder boven wonder weer stroom. De tv geeft geen actuele informatie, het gaat voornamelijk over de vele branden van zondag, de dag hiervoor. Beangstigende beelden. Zou het hier ook zover komen? Veel mensen zijn hun huis kwijt. Normaliter worden meestal de huizen gered. Help. We krijgen het nu toch wel wat benauwd.
We zetten nog wat koffie en eten een broodje. Heel onwerkelijk, wachtend, tot de brand zal komen – of niet. En kijken wat tv. Steeds maar weer die beelden van ontheemde en huilende mensen. Nergens brandweer. Iedereen moet zelf maar blussen. Met hakken, takken, emmertjes en tuinslangen. Hoe neem je het op tegen zoveel vuur? Doodeng, zo overgeleverd te zijn aan het geweld van de natuur, waar je niets tegen kunt doen. Maar ja, denk je, dikke kans dat het langs ons gaat. Het is al zo vaak gebeurd. Maar zo dichtbij was het nog nooit. De paniekerige stemmen, die we al horen uit Cadavais, en die maar niet ophouden.
Poolshoogte nemen
Met de auto gaan we nog even kijken of het vuur de weg al is overgestoken. In Cadavais, aan de overkant, zijn ze bezig de brand in het dal met eucalyptusbomen met emmertjes water uit een put te blussen. Jong en oud geven emmers door aan elkaar. Op het weggetje staan de “carrinhas”, kleine vrachtwagentjes, met een tank water van een kuub in de laadbak. “Als het vuur bij jullie komt, komen we jullie helpen, geen zorgen, wij zijn er, we houden het in de gaten. We proberen het tegen te houden.” Goed gevoel.
Ook op de hoofdweg staan om de paar honderd meter groepjes mannen met hun “carrinhas” klaar om de boel in de gaten te houden. Met hakken en takken slaan ze de vlammen uit en waar nodig zagen ze preventief bomen om voordat die vlam kunnen vatten. Ze hebben alles bij zich. Wat perfect georganiseerd! Niet slechter dan de brandweer. Integendeel. Dit geeft vertrouwen. Fijn. We kennen ze allemaal en zij weten waar ons huis is. Het zijn onze buren, vrienden, en mensen die ons geholpen hebben met de verbouwingen van ons huis. Bij het begin van ons pad staat al een groepje vrouwen ook klaar met hakken en emmers, klaar om ons te komen helpen.
En dan opeens is het vuur toch de weg over. Wij zijn inmiddels weer thuis en staan op de uitkijk op ons balkon, waar we goed zicht hebben op het dal. Op het landje naast ons, van buurman Guilherme, staat al een ploegje jongens klaar, een stuk of 10. “Het komt jullie kant op, maar geen paniek. We helpen jullie.” En dan opeens staan ze allemaal bij ons. Ook het vrouwenploegje. Uit het niets verschijnt een lange dikke waterslang. Ons zwembad met 40.000 liter water kunnen we mooi gebruiken om te blussen.
“Heb je een pomp, om je zwembad leeg te pompen, Wouter?” “Nee!” In no time hangt de elektrische pomp van buurman Guilherme in het zwembad. “Heb je een generator, Wouter?” “Nee, maar we hebben – God zij dank – nog stroom!” Snel een verlengsnoer gehaald en het water stroomt al in een dikke straal. Onder leiding van Sérgio begint het ploegje met alle cruciale punten nog eens goed nat te spuiten. En dat gaat heel wat sneller en beter dan wij met onze tuinslang. Ook de droge houtvoorraad die klaarligt voor de winter moet eraan geloven.
Het vrouwenploegje onder leiding van Teresa sjouwt ondertussen alles wat buiten staat en brandbaar is het huis in. We krijgen de opdracht alle ramen en deuren te sluiten. “Hebben jullie butagasflessen? Hup, in het zwembad ermee, zodat ze niet kunnen ontploffen.” Hoe doortastend! En die 800 liter dieselolie voor de cv? Dat is niet zo ontplofbaar, zeiden ze… Ik hoop het.
Vuurzee
En dan komt de vuurzee er aan. Dit is onbeschrijflijk. Geen foto’s gemaakt, we zijn veel te druk met redden wat er te redden valt – inclusief onszelf. Maar bovenstaande video geeft een indruk van hoe het was. Beangstigend. Vreselijk. De hel. Van alle kanten komt het vuur op ons af door de harde wind die alsmaar draait. We zijn omsingeld door vuur. Onze helpers blijven moedig doorgaan met spuiten, blussen en zagen. Ze proberen met man en macht het vuur weg van ons huis te houden. Maar al snel is er geen houden meer aan. Er is nu overal dichte rook. Je ziet bijna niets meer en kunt moeilijk ademhalen. De hitte is enorm.
“We moeten vluchten!” zeg ik. De meesten rennen met ons mee naar boven, het pad op richting het dorp. Maar Sérgio met nog een stuk of 3, 4 anderen zeggen: “Wij blijven hier om jullie huis te redden.” Dat is een moeilijk moment voor ons want we willen niet dat zij hun leven wagen voor een huis – een hoop stenen maar tenslotte. Wij hebben ons al verzoend met het idee ons huis in vlammen te zien opgaan. Hoewel zien, daar is geen sprake meer van door de rook. Gelukkig maar. Maar de jongens willen per se blijven. Ze gaan zich in het huis verschansen, zeggen ze.
Steeds verder worden wij door het vuur richting dorp gedreven. Vreselijk ongerust over die jongens daar beneden in die vlammenzee. Gaan zij dit wel overleven? Hadden wij ook niet moeten blijven? Of wij, in plaats van zij? Doen we wel het goede? We zien niets dan rook en enorme vuurexplosies. We denken onze tank met diesel te zien ontploffen met een enorme vuurkolom. Daar gaat ons huis, ons paradijsje…
Gered
Na wat een eeuwigheid leek duiken de jongens weer op met de mededeling: “Jullie huis is gered, we gaan nu voorkomen dat het huis van Joel (de buurman) vlam vat.” En zo gaat het ploegje monter verder met hun missie. Het voelt goed om mee te helpen blussen en nathouden bij Joel en zo tenminste nog iets te kunnen doen. Nadat het vuur zich heeft verwijderd richting het dal gaat Sérgio met ons nog even terug naar ons huis. “Jullie moeten nu hier blijven en je huis bewaken.” Hij wijst ons de plekken aan waar nog gevaar is en zegt dat we die goed nat moeten houden. Het ploegje gaat verder naar het huis van Piedade, dat nu in gevaar is.
Hoe hebben onze dieren het overleefd?
We hebben het kippenhok open gezet en de honden (3) en kat gewoon los rond laten lopen. De dieren hebben zichzelf gered. Toen alles voorbij was kwamen ze weer ongedeerd aantrippelen en de kippen waren al op stok gegaan, alsof er niets was gebeurd.
Nablussen
Het huis is inderdaad nog helemaal ongeschonden, op een paar schroeiplekken na. Alles eromheen smeult en rookt, en hier en daar laaien weer kleine vuurtjes op. Het nablussen zal ons nog wel even bezighouden. Tot onze verbazing blijven de olijfbomen nog het langst branden. Die branden van binnenuit, dus nathouden heeft maar kort effect.
Ook ’s nachts lopen we per toerbeurt alles na om waar nodig te blussen. Als je weet hoe groot ons land is kun je je er wel een voorstelling van maken wat een klus dit is. Om een uur of 2, 3 ’s nachts komt eindelijk de langverwachte regen. Heerlijk. Nu durven we wel even naar bed te gaan.
De volgende ochtend is alles heerlijk nat. De rook is opgetrokken en we kunnen de schade aan de tuin opnemen. En de vlammen, die toch nog opnieuw uit enkele stronken komen, opnieuw doven. Maar wij hebben het overleefd, ons huis staat er nog, de tuin is geruïneerd maar dat is maar tuin. Een rondje door het dorp: dankzij onze helden zijn alle huizen gespaard. Niemand gewond, iedereen leeft nog, er is alleen maar schade aan bos, tuinen en land.
We zijn door het oog van de naald gekropen. Zonder brandweer. Je zou bijna zeggen “Graças a deus”. Maar in plaats van God heeft onze dorpsbrigade (en ons zwembad en het feit dat wij nog stroom hadden) ons gered. Zonder hen waren we ons huis kwijt geweest. Dankjewel vrienden en buren! Ongelooflijk wat jullie voor ons gedaan hebben.
Hoe is het nu?
Het is nu enkele dagen later. Waar ik ook loop of rijd, in de wijde omgeving is bijna alles verbrand. Slechts hier en daar is nog wat groen te zien.
Lees ook deze artikelen die ik later toevoegde:
Meer over de bosbranden van oktober 2017
- Fotogalerij: As imagens do “pior dia do ano” dos incêndios (Jornal de Notícias)
- En weer brandt Portugal. Zeker 35 doden bij honderden bosbranden door het land (Volkskrant)
- Arganil verliest 92% van haar bossen: Arganil perdeu 92% da floresta (Sapo.pt)
- Oerbos van Koning Afonso III in rook opgegaan (Zin in Portugal)
Rienk Vlieger zegt
Afgelopen voorjaar was ik bij jullie op bezoek en heb jullie huis en tuin mogen bewonderen. We bespraken toen ook hoeveel energie en tijd er in is gaan zitten om van jullie boerenhuisje een ‘paleisje’ te maken. Je kunt best wel van een levenswerk spreken, wat dat betreft. Tijdens de vorige bosbranden, afgelopen zomer, heb ik vaak aan jullie gedacht. Vooral toen het vuur steeds meer dichterbij kwam. Deze keer was ik minder alert op het feit dat de branden, die in Nederland uiteraard ook op het nieuws waren, opnieuw zo dichtbij jullie dorp aan de gang waren. Met schrik, maar ook met ontroering lees ik je (goed geschreven) verslag. Lieve mensen, wat hebben jullie wat meegemaakt!
Opnieuw blijkt de uitdrukking ‘beter een goede buur…’ helemaal van toepassing.
De gevolgen van de brand zal in jullie omgeving nog jaren zichtbaar zijn en steeds weer herinneren aan deze spannende dagen. Ik hoop dat het zal wennen, het leven weer normaal wordt en het voorjaar toch weer groen uitpakt. Voor nu heel veel sterkte!
Winy Schalke zegt
Bedankt voor je invoelende reactie Rienk!
Winy Schalke zegt
@Karen, @Ton, @Evelien,
Bedankt voor jullie reacties en medeleven!
Anna zegt
Ijzingwekkend!
Goddank goed er vanaf gekomen, maar moet toch een traumatische ervaring zijn. Hoop dat jullie nu weer rustig kunnen slapen.
En wat een dappere buren, gelukkig bestaat die moed en saamhorigheid nog in de dorpen als de overheid het niet aankan. Over participatiesamenleving gesproken :))
Kan me goed voorstellen dat je nadat jullie huis gered was, het fijn was dat je ook nog iets voor de buren kon doen, wat een naar gevoel als je hulpeloos moet wachten terwijl zij hun leven wagen voor jou… maar jullie waren ook dapper! Je zult het maar meemaken en niet hysterisch gaan gillen boven op je dak…
Je dochters waren natuurlijk ook erg ongerust, hopelijk kunnen jullie allemaal over een poosje net als de kippetjes gewoon relaxed weer op stok gaan elke avond.
Even een ander idee: weet niet of je er trek in hebt maar je zou dit evt als ooggetuigenverslag naar een NL krant of de NOS kunnen sturen? Er werd hier wel steeds verslag van gedaan maar toch niet duidelijk of invoelend genoeg, terwijl in een mede-EU-land zoveel mensen omkwamen of hun huizen kwijtraakten. Het stond tussen al die andere ellende in de kranten van orkanen enzo. Ook bij mij niet heel diep doorgedrongen geef ik toe hoewel ik wel steeds dacht: hee dat is in Winy’s buurt, zou het daar goed gaan? Nou dat was wel heel dicht in Winy’s buurt :-/
In elk geval heel veel sterkte en liefs van Anna
Winy Schalke zegt
Hoi Anna,
Bedankt voor je lieve reactie. Het gevaar is nog niet geweken. Echt veel heeft het niet geregend de afgelopen dagen en voor deze week is er weer warm en droog weer voorspeld. Er wordt al gewaarschuwd voor risico op nieuwe branden. Ik had gepland om een week naar Nederland te komen maar heb mijn reis gecanceld. Durf de boel hier nu niet alleen te laten. Jammer, we zien elkaar dus niet in oktober.
Over je suggestie m.b.t. krant/NOS: ik denk dat als ze zoiets zoeken ze met Google wel op Portugal Portal uit komen. Maar als jij zin hebt mag je mijn artikel natuurlijk altijd doorsturen of delen.
Karen zegt
Jeetje Winy, wat een verhaal. Ik heb aan jullie gedacht de afgelopen dagen en me afgevraagd hoe ver het bij jullie vandaan was. Fijn om te horen dat het voor jullie hoed is afgelopen, maar wat een ellende. Sterkte en groeten van Karen
Evelien Bos zegt
Wat een ontzettend heftig verhaal!! Blij om te lezen dat het uiteindelijk goed is gekomen met jullie dorp, maar blijft een onvoorstelbaar enge ervaring! Sterkte en bedankt voor je verhaal!
Liefs, Evelien
Ton Haak zegt
Wow! Wat een belevenis! Ik ben blij dat jullie er, inclusief huis en beesten, goed van af zijn gekomen. Ik vond het al opmerkzaam dat de PP niet verscheen op donderdag… Veel sterkte toegewenst. Jullie land wordt beslist weer mooi en groen. Ton
Winy Schalke zegt
Dank Je Ton, ja, het is ongelooflijk maar er steken hier en daar alweer sprietjes groen door het zwart.
Shanti zegt
Lieve mensen, heb het niet met droge ogen kunnen lezen. Meermalen in Seixas da Beira vertoefd, eenmaal een brand meegemaakt, naar een hotel in Nelas gevlucht, maar niet te vergelijken met wat jullie hebben meegemaakt. VRESELIJK
Sterkte met alles, gelukkig is de natuur onverwoestbaar.
Liefs
Shanti
Winy Schalke zegt
Dankjewel Shanti!
Henry zegt
En daarom hebben wij wél een grote pomp met krachtstroom generator! Doe die investering, gebruik je zwembad en grondwaterpomp!
Onvoorstelbaar hoeveel mensen dit ‘onzin’ vinden totdat het zover is!
Winy Schalke zegt
Dat wordt ook onze volgende investering, Henry.
Pam van Engelshoven zegt
Ongelooflijk, die plaatselijke vuurbestrijders. Wat moet dat een ervaring zijn als mensen in zo’n inferno tegen je zeggen: komt goed, we gaan je huis redden
Ton en Ans zegt
Kippenvel!! Kippenvel!!! bij het lezen van jullie verhaal.
We hebben ons niet gerealiseerd dat jullie ook zo van dichtbij dit alles meemaakten!
Jeetje!
Wij zitten dan meer zuidwestelijker, hier hebben we alleen de hinder ondervonden van vieze lucht, rook en as.
Aan een opkomende of ondergaande zon gevuld met vuur, zagen wij hoe het op andere plaatsen enorm moest branden.
Winy en Wouter, kunnen we iets voor jullie betekenen?
Winy Schalke zegt
Bedankt voor het aanbod Ton en Ans, maar we redden ons wel.
Victor S zegt
Uw verhaal klinkt wel wat naïef . Al vele jaren wordt Portugal getroffen door dit soort branden en u had geen evacuatieplan, ook geen maatregelen genomen? Ik hoop dat deze wake-up-call u verder helpt. Slechts dankzij uw buren ontsnapte u aan het gevaar. Ik hoop dat u uw dankbaarheid hiervoor ook ruimhartig toont!
Bert Balter zegt
Excuseer Victor S,
maar dit vind ik nu een ongepaste reactie. Wellicht kunt u zich niet indenken in welke ellende deze mensen nu zitten. Laat a.u.b. even de ruimte voor het verwerken hiervan. Ik ben er van overtuigd dat de mensen ter plekke wel heel zeker ook nog een gezond verstand hebben !
Victor S zegt
Beste Bert,
De reacties hiervoor getuigen van een en al medeleven. Ik denk ook dat de getroffenen al ruimschoots de gelegenheid hebben gehad om de gebeurtenis van zich af te schrijven.
Ik ben niet harteloos, maar ik gaf alleen wat tegengeluid: hoe kun je nu al jaren in Portugal wonen en niet voorbereid zijn op branden, een jaarlijks fenomeen hier.
Bovendien irriteert het mij ook dat men de Portugezen, met gevaar voor eigen leven, het vuile werk op liet knappen. Op zijn minst blijf je er zelf bij, vind ik.
Uiteraard vind ik het naar wat de getroffenen is overkomen, maar ik vind het nog naarder wat hun Portugese dorpsgenoten had kunnen overkomen.
Deze verdienen een standbeeld.
Winy Schalke zegt
Beste Victor,
Ach, naïef… Je kunt je zo goed mogelijk op een ramp voorbereiden, maar je kunt niet alles voorzien. Zoals ik al in eerdere berichten schreef functioneert de brandweer hier uitstekend en zorgt altijd voor zover mogelijk dat mensen, dieren en huizen gespaard worden. Dat er deze keer geen brandweer beschikbaar was, én geen mobiel telefoonnetwerk, was uitzonderlijk.
Bert Balter zegt
Beste Winy,
Ik ben zo blij dat jullie geen lichamelijk letsel hebben opgelopen. Wat een toestanden ! Door jouw gedetailleerd bericht lopen me de rillingen over de rug, inderdaad door het oog van de naald gekropen.
Maar anderzijds die onderlinge hulpvaardigheid; in Nederland levende kan ik me dat hier niet meer zo voorstellen. Ik hoop dat het gebeurde de menselijke banden bij jullie nog verder zal versterken, de eventuele onderlinge onenigheden zal minimaliseren, en elke volgende keer als je elkaar tegenkomt en een hand geeft, de vriendschap verder zal versterken.
Ik wens jullie allen heel veel kracht de komende tijd, en de energie en het vertrouwen om verder te kunnen gaan.
Bert Balter, een trouwe lezer van Portugal Portal.
Winy Schalke zegt
Dankjewel Bert!
Jacqueline Janssen & Jan Meulendijk zegt
Hoi Winny & Wouter,
Ook Jan en ik hebben vaak aan jullie moeten denken de afgelopen tijd en vroegen ons af “zouden ze ook last hebben van die branden?” Ja dus. Wij herinneren ons nog goed dat jullie ons vertelden dat jullie toestemming hadden kregen voor jullie zwembad omdat het aangemerkt werd als een waterput bij brand. Nu kun je zien dat dat ook daadwerkelijk het geval is!
We zijn erg blij dat jullie er goed vanaf zijn gekomen. Het mogen dan misschien enkel ‘slechts stenen’ zijn, het is toch vooral ook jullie ’thuis’, met alle herinneringen die daarbij horen.
Heel veel groeten vanuit Wales, waar het regelmatig stormt maar waar extreme droogte niet zo gauw aan de orde is …
Winy Schalke zegt
Groeten terug en leuk om weer eens van jullie te horen. Wie had kunnen denken dat ons zwembad die “waterput” functie inderdaad zou krijgen…
Susanne zegt
Dag Winy en Wouter
De pessimist ziet alleen maar
naar wolken zwaar en grauw.
De optimist zoekt tot het laatst,
naar kleine stukjes blauw.
En zelfs als die verdwenen zijn,
dan hoopt hij/zij dat weer gauw
een zonnestraal schijnen zal,
door die kleine/ grote stukjes blauw.
Met vriendelijke groeten.
Susanne van Oorschot
Winy Schalke zegt
Bedankt voor je reactie Susanne, is bij jou alles goed, geen brand geweest in jouw omgeving?
nancy stelder zegt
Beste Winny, allereerst mag ik toch wel zeggen, van harte gefeliciteerd dat jullie het er nog zo hebben af gebracht.
Een ijzingwekkend verhaal van angst, dreiging, hoop, twijfel, moed, beter goede buur dan verre vriend, ongekende solidariteit en uiteindelijke toch de redding van jullie als bewoners, dieren, huis en haard, maar wel de verschroeide aarde van “alleen” het land er omheen.
Veel sterke met de verwerking.
PS Een totaal ongepaste belerende reactie van Victor S., vooral ook de laatste zin.
Winy Schalke zegt
Dankjewel Nancy!
Cees Groenewegen zegt
Een bloedstollend en kippeveltrekkend verhaal. Echter wordt het niet. Kudos to Winy. Ik ben trots dat ik ook af en toe wat mag schrijven op jouw portugalportal.
Winy Schalke zegt
En ik ben blij met jouw bijdragen Cees!
chantal zegt
Beste Winy en Wouter,
Een mens denkt altijd, het zal mij, bij mij niet gebeuren….
Maar als deze sluipmoordenaar tot aan de achterdeur komt,
is het opschieten geblazen met een koel hoofd.
Hopelijk zijn jullie al een beetje bekomen van de grote schrik
en is het mogelijk weer het normale leven op te pakken,
een bijzondere en hete ervaring rijker!
Liefs en kusjes ook voor ella en loes, chantal, gert-jan en kinderen
Peter van Roon zegt
Hoi Winy,
Na alles wat jullie hebben doorstaan wilde ik jullie hierbij veel sterkte toewensen met de wederopbouw en het herwinnen van het vertrouwen .
Ik wist niet dat het element vuur
zulke verwoestend gevolgen kon hebben.
Ik vind het wel sterk hoe jullie
tenslotte weer de draad oppakken.
Ik moest bij het lezen van jullie verslag denken aan een film
van Alfred Hitchcock , zonder ‘birds’ maar met veel vuur.
Gelukkig zijn jullie er wel heelhuids vanaf gekomen.
Mochten we elkaar nog eens in de toekomst tegenkomen , dan heffen het glas op ‘het leven.’
Groetjes, Peter
Winy Schalke zegt
Dankjewel Peter!
Sarah zegt
Jeetje, Winy en Wouter…
Wat een verhaal, en wat een heldendaden! Gelukkig is het bij een avontuur gebleven en zijn jullie ongedeerd!
Zo zie je maar weer; beter een goede buur dan een verre vriend!
Succes daar met de herstelwerkzaamheden, en hopen op meer regen.
Liefs uit Den Haag,
Sarah
Winy Schalke zegt
@Chantal en @Sarah,
Bedankt voor jullie reacties. De regen was van korte duur. De zon schijnt weer volop, de hele komende week, en er is dus opnieuw bosbrand gevaar.
Paul Wilders zegt
Beste Winy,
Ter info: ik ken je van decennia geleden, toen je als studente een scharrel had met de bij mij inwonende neef Marcel in Utrecht. Mijn ex M. (heeft eveneens met haar man een huis in de bedreigde regio) verwees me naar dit blog en artikel.
Een horror story; ik heb er geen andere woorden voor. Wel geweldig verwoord en in kaart gebracht. Ik hoop van harte dat het brandgevaar zo snel mogelijk en definitief wijkt. Sterkte!
Winy Schalke zegt
Leuk om je op deze manier nog van je te horen, Paul.
M. kom ik hier zo nu en dan tegen hier in de buurt. Ik hoop dat haar huis en terrein gespaard is.
Paul Wilders zegt
Wederzijds, Winy. Knock on wood; M.’s huis is tot op heden gespaard.
(OT: goed dicht getimmerde en mooie site, al ben ik geen fan van PHP-based CMS’s).
Winy Schalke zegt
Bedankt voor je compliment Paul!
Anna zegt
Ha Winy,
tav wat ik eerder zei hier overzicht vh nieuws over de bosbranden in Port. van de NOS (https://nos.nl/zoeken/?q=bosbranden+portugal).
Heb de url van je blogartikel doorgegeven. Zal je per mail de bevestiging van ontvangst doorsturen. Misschien hoor je er van van, misschien niet.
Ik begrijp dat je nu niet kan komen. Je moet de boel nathouden! Dus nog geen gemoedsrust. Sterkte en liefs van Anna
(en ze moeten die eucalyptusbomen eens vervangen door populieren of zo!)
Winy Schalke zegt
Bedankt Anna!
Jan Bijpost zegt
Wat een angstige ervaring moet dit geweest zijn. Vreslijk om ook veel te moeten verliezen, veelal dierbare herinneringen en helaas zelfs mensen levens. Een nachtmerrie.
Is er een organisatie waar je concrete hulp kan aanbieden om slachtoffers te steunen en om daadwerkelijk te kunnen helpen en zo het leven een beetje op de rit te helpen?
Dit zouden wij met liefde doen.
Dank voot uw bericht.
Winy Schalke zegt
Bedankt voor je reactie en aanbod Jan. Er zijn allerlei initiatieven om te helpen. Ook door Nederlanders. Je zou eens op Facebook kunnen zoeken.
Petra. zegt
De beste stuurlui staan weer eens aan wal, Victor S. Je zou hem bijna deze ramp toewensen ware het niet dat ik weet wat voor impact zoiets op iemand heeft, ik heb er namelijk zelf middenin gezeten. Dit was geen “gewone” brand, maar door de enorme wind ten gevolge van de orkaan op de Azoren is dit zo gigantisch uit de hand gelopen.
Je kunt dan wel een mooi vluchtplan hebben maar dat werkt dan echt niet op zo´n moment.
Wijzelf (en vele anderen) proberen de draad weer op te pakken. We wachten nog steeds op electra en water, is even improviseren maar het belangrijkste is dat we het hebben overleefd.
Iedereen in deze situatie heel veel sterkte.
Victor S zegt
Heel fijn altijd als ienmand die een wat andere, wat nuchterder, mening heeft wordt weggezet. Heb het maar goed, fijne Nederlanders onder elkaar, ik zoek het voortaan wel bij de Portugezen. dat zijn de ware helden in dit verhaal. Adeus!
Rita zegt
als je kijkt naar de reportage “o cartel do fogo” probeer je daar maar eens tegen te beschermen.
Linda Heirwegh zegt
Een heftig verhaal! Blij dat jullie en het huis gered zijn. We zijn 15 oktober daar ook moeten gaan vluchten voor de vlammenzee… ons huurhuisje is volledig uitgebrand met al onze spullen erin. Het was verschrikkelijk, dacht niet dat we het gingen halen. Hopelijk gaan ze daar wat voorzichtiger zijn nu! Gelukkig herstelt de natuur snel en zal jullie tuin terug groen worden.
Karin Hulsman zegt
Naar aanleiding van de vuurzee en de branden, lukte mij het na een maand dit gedicht te schrijven…
VUURZEE
Gebulder, knetterend kwam het dichterbij,
Zij zaten op het balkon,
Te genieten van de ondergaande zon.
De schreeuw, vlucht mee met mij.
Wat moest je doen, wat kon je doen,
Waarheen, wat was slim, wat was dom,
Het vuur was rondom,
Weg, weg uit deze hel..
De hel die een lange, angstige nacht duurde,
Door welk raam of kier je gluurde,
De vlammenzee was overal,
We zaten als ratten in een val.
Wat zouden we aantreffen de volgende dag,
Als je dan al weer weg mag…
Het kon nog dagen duren,
Het werden lange uren.
Tot het dageraad de nacht verlaat,
En we door een rokende woestijn
Op weg gingen naar ons domein.
De rit terug was er één van ontzetting,
Wat een verwoesting,
Wat een verdriet,
Weg was ons mooie gebied.
Zwart domineerde,
Rook vulde onze longen,
Weg was het begeerde,
Verdrietig over hetgeen wij ooit bezongen.
Eerst ruimen we puin,
Luisteren naar elkaars verhaal,
Maakt niet uit in welke taal.
De taal van het hart,
Open en soms verward,
Brengt ons dichter bij elkaar,
Het zijn de zwarte vlaktes waar ik naar staar.
Het verdriet blijft,
De kracht komt boven,
De veerkracht verdrijft
Het gevoel van verdoven.
Karin Hulsman
november 2017
Winy Schalke zegt
Mooi verwoord, Karin.
En wat geweldig dat jullie zoveel mensen hebben kunnen opvangen tijdens en na de brand.
Lia zegt
Tranen met tuiten lees ik je verhaal. Zelf zijn wij ook betrokken geraakt in de brand dit jaar van Figueiró dos Vinhos. Als ik dit lees komt alles boven en kom ik erachter hoe diep het zit… Dank je voor je mooi geschreven verhaal.
Heel veel sterkte en kracht gewenst!!!
Lia
Quinta da Valada
Winy Schalke zegt
Dank je, Lia.
jean-marie hellebuyck zegt
Beste Winy.
Die zondag was ik samen met mijn vrouw in Lissabon. Op onze hotelkamer volgden we ’s avonds het nieuws, zagen wij verbijsterd de beelden van de vele branden, in vele dorpen, met vele doden. Een vriendin van ons was met de bus vanuit Lissabon op terugweg naar Águeda, later hoorden wij van haar dat de bus meerdere keren een omweg moest maken, door de branden… We zagen beelden op TV, maar jouw verslag bezorgt ons opnieuw kippenvel. Jullie zijn aan heel wat ontsnapt. Hulde ook aan de bereidwillige ploeg die jullie hielpen bij het vrijwaren van het huis…
Hopelijk is alles ondertussen terug al een beetje aan de beterhand. Cumprimentos, JM.
Winy Schalke zegt
Bedankt voor je reactie Jean-Marie,
Het wordt al voorzichtig een heel klein beetje groen hier en daar en we zijn druk bezig met herplanten. Groet, Winy
André Kruisdijk zegt
Wat een huiveringwekkende ervaring moet dit geweest zijn.
In februari zijn wij door deze gebieden gereden. Triest werden wij bij het zien van de zwart verbrande bomen en de verwoeste huizen. Wat een angst, paniek moeten de mensen hebben gevoeld, zo opgesloten tussen de brandhaarden.
Tevens ontstaat de vraag hoeveel tijd de natuur nodig heeft zich te herstellen, zit er nog leven in de bomen.
Wij wensen dat de natte winter ertoe bijdraagt dit proces te versnellen.
Winy Schalke zegt
Ik kan je geruststellen, André, het is inmiddels alweer een stuk groener. Voornamelijk door opkomend gras, varens en mossen, maar ook de verbrande bomen beginnen onderaan uit te lopen met nieuwe scheuten. Het zal nog wel minstens enkele jaren duren voordat dat weer bomen zijn, maar het begin is er.