Om een globale indruk te krijgen van Portugal, spreekt mediabedrijf Olá Media met Carolina Bastos. Carolina is net afgestudeerd als journalist in de bruisende stad Porto. In alle drukte lukt het ons haar te spreken. Zij al wandelend naar een volgende meeting, wij op de terugweg in een hogesnelheidstrein van het Internationale Journalistiek Festival. Toch wil deze journalist ons enthousiast informeren over haar thuisland, ondanks alle bezigheden. Hoe is het om een jonge journalist te zijn in Porto? En wat valt haar op aan verschillende thema’s in haar land?
Cultuur
Hoe gaat het met je? Heb je je hele leven in Porto gewoond?
“Ik kom uit een dorpje in het noorden van Portugal, dichtbij Porto. Nu woon ik al een tijdje in Porto, maar in de tussentijd heb ik ook stage gelopen in Lissabon. Hierin heb ik echt gemerkt dat er een groot verschil zit tussen deze steden. Veel mensen verhuizen vanuit Lissabon naar Porto, maar andersom niet zo snel. Porto is echt een warme en verwelkomende stad. Het is een community waar iedereen met elkaar praat en de ander helpt. Als iemand echter iets fout doet, dan kunnen we ook hard zijn of vloeken; we zijn gewoon heel eerlijk.”
Wat voor verschil merk je tussen steden zoals Lissabon en Porto?
“Tussen het noorden en het zuiden van Portugal zit ook wel echt een verschil. We zijn zelfs misschien een beetje trots op het noorden. Het zuiden vinden wij te toeristisch en het is daar ook nog eens een stuk duurder. Toch gaan veel van de mensen uit het noorden naar de Algarve op vakantie. We gaan er heen voor de mooie stranden, maar dan naar de minder bekende steden en voor maximaal een weekje per jaar. Dan is het voor studenten wel te betalen.”
Kun je kort het drukke leven in Porto beschrijven?
“Het leven in Porto speelt zich vooral af aan de rivier. Jongeren kunnen hier helemaal hun gang gaan en zich ontpoppen waar ze maar willen. Ook staat Porto vooral academisch bekend om zijn creatieve studenten. Eigenlijk zou ik Porto willen omschrijven als de stad van de verfrissing en mijn favoriete plek in heel Portugal. We zijn er voor elkaar en tegelijk is alles actueel. Echt verschillend van andere steden in Portugal waar mensen vaak koud zijn en het risicovol is om je mening te geven. In Porto zegt iedereen gewoon waar het op staat.”
“Ik zou ons omschrijven als spontaan, gelukkig en we durven te zeggen waar het op staat” — Carolina Bastos
Hoe zou jij Portugezen beschrijven? Hoe zijn ze in hun uitingen en gedrag?
“Ik voel me deels heel Portugees, maar ook totaal niet. De Portugezen hebben veel geleerd van de Spanjaarden. In veel dingen willen ze graag op Spanje lijken. Daarom hebben ze ook hun houding een beetje overgenomen. Zo kunnen we best dramatisch en luid zijn. Ik zou ons omschrijven als spontaan, gelukkig en we durven te zeggen waar het op staat. Portugezen zijn zeer impulsief, zowel in uitgaven als in relaties. Portugezen maken zich niet zo druk om geld en houden van dure spullen. Mensen in Portugal houden ervan om uit te geven wat ze helemaal niet hebben, terwijl het minimumloon heel laag ligt. Dit is terug te zien in verzekeringen en bankrekeningen. Niemand sluit spaarrekeningen af om geld te sparen voor later.”
Hoe voelt het om een jongere te zijn in Porto?
“Porto is echt een jongerenplek. We hebben veel academici, want Porto heeft de beste Erasmus van het land en staat ook erg hoog op de wereldranglijst. Er zijn dan ook echt veel jongerennetwerken en er is een bruisend nachtleven. Daarnaast heeft Porto het voordeel dat het relatief klein is. Hierdoor ben je heel snel op verschillende plekken. En daarnaast is de stad door zijn urbane kant heel divers. Er is voor iedereen wel wat leuks te vinden.”
Waarom is Portugal zo bekend om zijn toerisme? Is er iets waar mensen naar zoeken?
“Dat is iets waar ik niet zoveel verstand van heb. Ik denk dat het vooral komt doordat via via wordt verspreid hoe mooi het hier is. Portugal heeft ook gewoon mooie stranden, lagunes en natuur. En het lijkt heel erg op Spanje, maar het is een stuk goedkoper. Dus daarom trekt het erg veel toeristen en stijgt Portugal in de ranglijst.”
Journalistiek
Hoe is het om een journalist te zijn in Porto?
“Journalist zijn in Portugal is soms best zwaar. We werken veel, al helemaal nu er veel aan de hand is in de politiek. Gelukkig vind ik de politiek best interessant, al helemaal als ik het gevoel heb dat ik een verschil kan maken. Wel is het echt een slecht betaalde baan. Portugezen lezen namelijk vooral het nieuws via sociale media en kijken daarbij alleen naar de koppen. Hierdoor voelen we wel de druk om goede headlines te maken. De bevolking is nu namelijk naar mijn mening helemaal niet goed geïnformeerd. En dat kan zorgen voor best grote problemen.”
Wat zijn de kansen voor een journalistiekstudent in Porto? Wat zijn je plannen voor de toekomst?
“De kansen zijn niet supergroot. Vooral financieel is het een groot risico wat een journalist neemt. Kranten worden gesponsord, want er is niet genoeg geld om van de andere inkomsten de krant te runnen. Wel vind ik het ontzettend leuk en word ik er enthousiast van om mensen het nieuws te brengen. Het helpt me om iets voor de ander te kunnen doen. Verder ben ik van plan om voor een tijdje in Porto te blijven en later nog extra lessen in journalistiek te volgen, ook al werk ik al bij een online redactie.”
In hoeverre heeft de media met censuur te maken? Is democratie een belangrijke waarde in Portugal?
“Als krant moet je objectief zijn, maar iedereen weet dat de sponsoren achter elke krant wel politieke voorkeuren hebben. De journalisten werken dus objectief, maar de sponsor is allesbehalve onpartijdig. Hierdoor is het nieuws dus neutraal en betrouwbaar, maar zijn alle geopinieerde stukken sterk gekleurd door de (politieke) meningen van de sponsoren. We krijgen weinig geld, maar zonder sponsoren zouden er helemaal geen kranten zijn.
Wat zijn actuele thema’s waar jij over praat met je collega’s ?
“We hebben het niet zoveel over politiek. Jonge mensen zijn niet echt geïnvesteerd in politieke zaken en belangrijke dingen. Ik denk dat daar nog best een groot probleem ligt: veel mensen zijn niet goed geïnformeerd en baseren daar hun keuzes op. We hebben het vaak over de Portugese cultuur, films en concerten. De concerten zijn meestal best duur en er zijn niet veel grote Portugese artiesten over. Ook gaan we als jongeren niet vaak naar Fadoconcerten, want dat vinden we meer muziek voor oude mensen. Wel kennen we veel authentiek Portugese liedjes uit ons hoofd, maar zelf bezoek ik eerder een funk concert.”
“De journalisten werken dus objectief , maar de sponsor is allesbehalve onpartijdig.” — Carolina Bastos
Klimaat en Economie
Is er in Portugal ook veel klimaatverandering? En hoe gaat de bevolking hiermee om?
“Portugal heeft zeker te maken met klimaatverandering. Zo zie ik vooral dat er steeds minder zand op de stranden ligt en ook in andere delen van het land moet worden ingespeeld op het veranderende klimaat.”
“Toch denken veel Portugezen niet echt na over de klimaatproblemen. We hebben namelijk veel grotere zorgen. Zo is de huizencrisis echt het allergrootste probleem. Sowieso stijgen alle prijzen, maar blijven onze inkomens laag. Hierdoor kunnen veel mensen zelfs hun dagelijkse behoeftes niet betalen. En alle oplossingen die hiervoor zijn beloofd, zijn gestopt toen de politieke problemen begonnen. Echt zorgen maken om het klimaat is dus helemaal geen ruimte voor.”
Hoe is de verhouding tussen rijk en arm? Is daar en reden voor te noemen?
“Tussen rijk en arm is een groot gat ontstaan. In de Algarve wonen veel rijke mensen en toeristen, terwijl in de steden een grote kloof te zien is tussen arm en rijk. Volgens Europese standaarden zijn veel Portugezen arm. Ook daar is veel data over te vinden.”
Geschiedenis, politici en tradities
Wat merk je nog van de invloeden van religie op het dagelijks leven?
“De meeste mensen in Portugal zijn van oorsprong katholiek. Hoewel het geen christelijke staat meer is, zijn er nog wel veel christelijke tradities terug te vinden. Zo zijn bijna alle feestdagen christelijk. Toch zijn veel jongeren niet echt bezig met het geloof. Zo ga ik ook niet meer naar de kerk en wil ik mijn eigen kinderen bijvoorbeeld niet laten dopen, terwijl ik zelf wel gedoopt ben. De oudere bevolking is vaak nog wel erg gelovig en gaat ook naar de kerk.”
Hoe ziet het politieke systeem van Portugal eruit?
“In Portugal heb je twee grote partijen: het, liberaal conservatieve PSD en het linkse, sociaal-democratisch Partido Socialista. De strijd wordt altijd gestreden tussen de grote extreem rechtse en extreem linkse partijen.”
“Op het moment zijn er weer verkiezingen en is de politiek erg onstabiel. Dit komt doordat onze minister-president, Luis Montenegro, wordt beschuldigd van belangenverstrengeling. Hij heeft namelijk een familiebedrijf, maar heeft dit nooit met de bevolking gedeeld. Alle andere partijen stemden hierdoor tegen hem tijdens vertrouwensstemmingen, waardoor het parlement viel. Toch denk ik dat Montenegro opnieuw zal worden verkozen. Hij heeft namelijk het minimumloon verhoogd en probeert ook andere dingen die hij belooft door te voeren. Nu hij het bedrijf heeft overgedragen aan zijn familie, zien de meeste Portugezen niet echt meer het probleem in deze situatie. Toch beïnvloedt de politieke instabiliteit alsnog het dagelijks leven van veel Portugezen.”
Nadat dit interview plaatsvond, verloren de socialisten van de PS zwaar bij de verkiezingen en voor het eerst in de moderne Portugese geschiedenis zijn de twee traditionele partijen niet langer ook de twee grootste. De populisten van Chega zijn nu de tweede partij in het Portugese parlement. (Red)
In hoeverre krijgen politici de kans om Portugal te vormen?
“Zoals ik al zei, weten mensen niet veel van de politiek af en stemmen ze op de partij die de mooiste beloftes doen. Mensen worden niet goed geïnformeerd. Dus ik zou wel willen constateren dat politici veel vrijheid wordt gegeven om Portugal te vormen.”
Hoe functioneert Portugal in Europa?
“Mensen worden niet goed geïnformeerd. Dus ik zou wel willen constateren dat politici veel vrijheid wordt gegeven om Portugal te vormen.” — Carolina Bastos
“Portugal is vergelijkbaar met Spanje. Veel Portugezen bewonderen Spanje om hun cultuur. Portugal is zeer onderdanig aan Spanje, omdat Spanje groter is en ooit hetzelfde land was. Er zijn veel overeenkomsten en ook Spaanse Portugezen. Tussen de twee landen zijn ontzettend veel gemeenschappelijke contacten. Het is heel normaal om een paar keer per jaar naar Spanje te reizen. Ik doe dat ook vaak.”
In hoeverre doen Portugezen aan tradities en feestdagen?
“In Portugal staan we bekend om onze tradities en feestdagen. Veel van de tradities staan in het teken van religie of geschiedenis. Ondanks dat jongeren er niet zoveel mee hebben, wordt het toch altijd weer gevierd. Denk aan Pasen en de Nationale dag van Portugal. Zo zou ik mijn kinderen alleen laten dopen als mijn oma dat graag zou willen. Maar voor mezelf of voor andere jongeren zou dat niet uitmaken.”
Geschreven door Zoë Kiburg en Sylvia Trimp, redactie Olá Media
Geef een reactie