• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Logo Portugal Portal

Portugal Portal

Voor Portugalliefhebbers en -fanaten

  • Wonen & Werken
  • Natuur & Ontspanning
  • Eten & Drinken
  • Cultuur & Maatschappij

Van Queima das Fitas en Conversaçao

Door Josephine van Bennekom 4 reacties
Gepubliceerd op 28 november 2009 bijgewerkt op 24 oktober 2020

De eeuwenoude universiteit van Coimbra verzorgt cursussen ‘Português para Estrangeiros’. Ik woon en werk in de Beiras en greep deze kans om de taal beter onder de knie te krijgen met beide handen aan. Het werd een bijzondere ervaring.

Cursus Portugees voor buitenlanders in Coimbra

Ik woon in Alvoco das Várzeas, op de grens van de Serra da Estrela en de Serra do Açor. Bijna vier jaar geleden namen mijn man en ik een huis en een recreatief bedrijf over. Dat is hard werken, vooral fysiek. De Portugese lesjes die we in het dorp hadden, waren een welkome afwisseling. Maar na het schoonmaken van de appartementen, het uitsorteren van de was en het maaien van het gras, fantaseerde ik als Neerlandica steeds vaker over een meer intellectuele uitdaging.

Houten schoolbanken

De cursus ‘Português para Estrangeiros’ kwam als geroepen. Coimbra ligt op één uur rijden van ons vandaan en studeren aan de oudste universiteit van Europa? Dat leek me wel wat. De lessen waren verspreid over verschillende dagen, hoorde ik. En omdat het programma ook voorzag in culturele uitstapjes zou het huren van een kamer in de stad het meest comfortabel zijn. Via via vond ik er één in Celas, om de hoek van het Academisch ziekenhuis en op twintig minuten loopafstand van de universiteit. Mijn medekamerbewoonster was een jonge studente farmacie die nog weinig Engels sprak. Ideaal, want zo moest ik ook in mijn vrije tijd Portugees praten en begrijpen.

Pittige mix

Na een mondelinge en schriftelijke test belandde ik in groep Elementar C. Dat betekende twintig uur per week grammatica, uitspraak en conversatie. Daarbovenop kwam het huiswerk en de omgang met medestudenten uit onder andere het Verre Oosten en Oost-Europa, voor wie Portugees de enige gemeenschappelijke taal was. Het waren de ingrediënten van een pittige taal- en cultuurmix waaraan ik mij van oktober 2008 tot mei 2009 laafde. De studenten, sommigen piepjong en anderen, zoals ik, wat ouder, zaten lekker ouderwets achter elkaar op de harde houten schoolbanken, dik aangekleed omdat verwarming ontbrak of omdat de ramen wijd open stonden vanwege de ‘slechte lucht’. We aten tussen de middag bacalhão in één van de goedkope cantinas van de universiteit en wachtten geduldig op de komst van de professora, die steevast te laat begon en te vroeg ophield. Het was afzien, maar wie had ooit gedacht dat ik nog eens een gedicht van Fernando Pessoa zou declameren voor een volle klas?

Josephine met een medestudent
Josephine met een medestudent. Foto Josephine van Bennekom

Als God het wil

De universiteit stamt weliswaar uit 1308 maar het monumentale, nationalistische gebouw op de campus van ‘Alta’ waarin de letterenfaculteit huist, is uit Salazars tijd. Ook de inrichting van de klaslokalen getuigt van de wens om controle te houden en de hiërarchische verhoudingen te consolideren. De docenten stonden soms letterlijk op een verhoging en reageerden manhaftig op de vele onbevangen vragen die we ze stelden. Het was geweldig om weer zo intensief met taal bezig te zijn. In de pauzes oefenden we zinnen die openden met “Oxalá…” (Als God het wil…), waarna de moeilijke conjuntivo – aanvoegende wijs – volgt. Dat leverde vaak hilarische taferelen op als we het onderling niet eens werden over de juiste vervoeging. In de les kon je maar beter niet met voorbeelden van de goddelijke onwil tot handelen in Portugal aankomen. De vaderlandsliefde van onze docenten was namelijk grenzeloos.

Bolo Rei

Toen de Kerst naderde, werden we bij herhaling met groot enthousiasme gewezen op de gastronomische geneugten van de Portugese keuken, met als hoogtepunt de – naar mijn smaak gortdroge – Bolo Rei. In een academische setting verwacht je enige zelfreflectie, zo niet in Coimbra. Een Bulgaarse medestudente sprak over de traditie in háár land om op 1 maart bij het begin van de lente rood-witte armbandjes te dragen die geluk zouden brengen. Toen onze overduidelijk katholieke docente met enig dedain op dit ‘bijgeloof’ reageerde, waren we verontwaardigd: zo wisten we er in dit land nog wel een paar!

Bolo rei. Foto Jose Goncalves

Monologação

Hoewel de kwaliteit van de lessen overwegend goed was, moest je wel alert blijven. In het eerste semester kregen we Conversação van een Braziliaanse professora. Dat is alsof je Nederlands leert praten van een Vlaming. In de lessen Laboratório, waar we met cassettebandjes en koptelefoons de uitspraak oefenden, leverde dat regelmatig gefronste wenkbrauwen op. Nu houd ik zelf wel van dat zangerige. Jammer was alleen, dat de Carioca uit Rio de Janeiro óns nauwelijks aan het woord liet. In een klachtenbrief noemden we haar lessen dan ook gekscherend ‘Monologação’. Tot onze grote verrassing – zelden leidt klagen hier immers tot actie – kregen we in het tweede semester een goede vervangster.

het laboratório
Het laboratório. Foto Josephine van Bennekom

Flikflooien

Al met al was het een ervaring om nooit te vergeten. Slenterend door de stad stuitten we vaak op groepjes studenten die fadoliederen zongen bij de Sé Nova; tijdens de Queima das Fitas, de symbolische lintjesverbranding, genoten we van de optochten en als ik niet in Coimbra had gestudeerd, had ik nooit geweten van het geflikflooi onder al die legendarische zwarte capes! Ik maakte vrienden voor het leven, met wie het fantastisch skypen is. Mijn man en ik blijven hier nog wel een tijdje. En als het even kan, keer ik spoorslags terug naar Coimbra voor het vervolg!

Link

Universiteit Coimbra, cursus Portugees voor buitenlanders


« Hier en daar en overal
Onze werkster »

Categorie: Cultuur & Maatschappij Trefwoorden: studeren

Over Josephine van Bennekom

Josephine emigreerde in december 2005 naar Portugal, waar ze samen met haar man vijf vakantieappartementen exploiteert die gevestigd zijn in een voormalig 18de eeuws watermolencomplex, zie www.quintadamoenda.com. Josephine studeerde Nederlands aan de universiteit van Amsterdam en werkte jarenlang als free-lance journaliste. Ze schreef veel over fotografie en de laatste jaren werkte ze als tekstschrijfster voor verschillende ministeries in Den Haag, haar laatste woonplaats in Nederland.

Lees Interacties

Reacties

  1. Tineke Labrujère zegt

    13 februari 2010 om 22:43

    Beste Josephine,
    Leuk om je verslag te lezen van de intensieve cursus Portugees. Ik ben van plan om in september daar een cursus te gaan volgen en hoop dat er een cursus voor een maand aangeboden wordt, net als in februari. Inmiddels heb ik kontakt gezocht met de universiteit, dus t.z.t. zal ik wel bericht krijgen of er een mogelijkheid is.
    Ik vond je stukje erg inspirerend. Door jouw enthousiasme zou ik me willen opgeven. Ik krijg er echt zin in. Eén van mijn zonen is verliefd geworden op een Portugees meisje. Ze wonen in Santa Cruz aan de kust. Ik vind het fijn om me in haar moedertaal te verdiepen, zodat ik met haar en haar familie in haar taal kan spreken. Hier in Nederland heb ik al een tijdje les. Het spreken wil echter nog niet zo vlotten. Ik denk dat het goed is, als ik een tijdje in Portugal woon en alleen maar portugees om me heen hoor.
    Nou, dit wilde ik je even laten weten.
    Hopelijk ben je nogsteeds happy in Portugal.
    Met vriendelijke groet,
    Tineke Labrujère

    Beantwoorden
  2. Josephine van Bennekom zegt

    14 februari 2010 om 01:29

    Beste Tineke,

    Hartelijk dank voor je enthousiaste reactie. Het is altijd leuk om iets te horen n.a.v. een artikel. ALs je het informatieformulier hebt ingevuld op de website van de faculteit, krijg je gegarandeerd antwoord, is mijn ervaring. In september is er, meen ik, ook een intensieve cursus.
    En mocht je meer willen lezen over mijn ervaringen in Portugal, dan verwijs ik je graag naar de nieuwsbrieven die ik sinds december 2005 verzond naar familie, vrienden en kennissen en die ik onlangs allemaal plaatste op een pagina van onze website:
    http://www.quintadamoenda.com/nieuwsbrief.htm

    Ik ben ook van plan om vaker te schrijven voor portugalportal..

    Hartelijke groet, en succes met de taal. Er gaat een wereld voor je open!

    Josephine

    Beantwoorden
  3. Marianne de Jong zegt

    17 maart 2010 om 10:08

    hallo Josephine,
    Feest van herkenning!Overweeg om minstens weer een semester in te schrijven dit jaar.
    Groeten, Marianne de Jong

    Beantwoorden
  4. jacqueline de brouwer zegt

    28 december 2011 om 10:31

    Hallo Josephine en Tineke,
    erg leuk om te lezen hoe jullie bezig zijn met de Portugese taal. In januari ga ik voor 4 maanden naar Torres Vedras om me de taal beter eigen te maken. Ik heb vernomen dat daar ook een cursus wordt gehouden Portugees voor buitenlanders. Misschien weet je zoon iets, Tineke, Torres Vedras ligt niet zo ver van Santa Cruz en misschien heeft hij nog leuke tips voor me.

    Jacqueline.

    Beantwoorden

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Ook leuk om te lezen

Queima das Fitas 2012
Sandeman, eieren en caloiros: studentenleven in het kort
Queima das Fitas

Primaire Sidebar

Zoek je iets?

Kenters

Wil je Portugal Portal volgen?

Kies voor de nieuwsbrief, voor follow.it of voor sociale media

Kies hier

Onze sponsoren

Bekijk de sponsoren

Trefwoorden

Alentejo Algarve Aveiro Beiras boeken boekrecensie Coimbra column Corona cultuur dieren economie emigratie emigreren fado feest gastronomie geloof geschiedenis kunst land Lissabon literatuur milieu muziek natuur natuurpark Noord-Portugal overwinteren Porto Portugal recept reizen steden taal taalweetjes toerisme traditie Trás-os-Montes vakantie verbouwen volksgebruiken wandelen werken wijn

Recente reacties

  • Marc van Driel op De geboorte van het Portugees. Het verhaal van een taal.: “Beste Janwillem, een prachtig stuk. Met veel plezier gelezen. Je maakt ergens melding over het verband tussen Poortugaal en Portugal.…”
  • Gerard Spring in 't Veld op Boodschappen doen: “Leuk artikel Mariska, Wij kochten een woning in 2011 in het noorden van Portugal op 16 km van de Spaanse…”
  • Josephine lucassen op Boodschappen doen: “heel leuk artikel en goed herkenbaar. dank voor het delen”
  • Mariska Roos op Portugees-Nederlandse cultuurschokken: “Wij hadden zo’n zelfde ervaring midden in een park in Viseu toe we hier net woonden. Twee vrouwen zaten er…”
  • Geert Brabant op Interessante recente muziekreleases (2025/5): “👍”

Footer

  • Home
  • Over Portugal Portal
  • Alle artikelen
  • De schrijvers van Portugal Portal
  • Privacy
  • Cookie policy
  • Contact

Wil je Portugal Portal volgen?

Dat kan op drie manieren!

Kies hier

Portugal Portal

Meer informatie over Portugal Portal

mailportugalportal@gmail.com

  • E-mail
  • Facebook
  • Instagram

© 2025 Copyright Portugal Portal 2023

Beheer cookie toestemming
Om deze website goed te laten werken, te optimaliseren en personaliseren en content van social media te kunnen tonen worden cookies geplaatst.
Functioneel Altijd actief
The technical storage or access is strictly necessary for the legitimate purpose of enabling the use of a specific service explicitly requested by the subscriber or user, or for the sole purpose of carrying out the transmission of a communication over an electronic communications network.
Preferences
The technical storage or access is necessary for the legitimate purpose of storing preferences that are not requested by the subscriber or user.
Statistieken
The technical storage or access that is used exclusively for statistical purposes. The technical storage or access that is used exclusively for anonymous statistical purposes. Without a subpoena, voluntary compliance on the part of your Internet Service Provider, or additional records from a third party, information stored or retrieved for this purpose alone cannot usually be used to identify you.
Marketing
The technical storage or access is required to create user profiles to send advertising, or to track the user on a website or across several websites for similar marketing purposes.
Beheer opties Beheer diensten Beheer {vendor_count} leveranciers Lees meer over deze doeleinden
Zelf instellen
{title} {title} {title}