Discriminatie en vreemdelingenhaat in Portugal: een stille strijd
In Portugal woonden in 2024 meer dan 393.000 Brazilianen. Deze groep vertegenwoordigt ongeveer 40% van de buitenlandse bevolking in Portugal. De meeste Brazilianen wonen in en rond Lissabon, Cascais, Sintra, Porto en Braga. Toch voelen veel mensen uit deze groep zich niet altijd welkom. Ze krijgen te maken met discriminatie en racisme. Het gaat soms om subtiele vooroordelen, maar ook om openlijke haat.
📈 Klachten nemen toe
Volgens officiële cijfers is het aantal meldingen van xenofobie tegen Brazilianen in drie jaar met 142% gestegen. Mensen vertellen dat ze worden genegeerd bij sollicitaties of geweigerd voor een huurwoning. Sommigen worden uitgescholden op straat. Vooroordelen over taal en cultuur zorgen ervoor dat veel Brazilianen zich niet echt geaccepteerd voelen. Braziliaanse vrouwen worden vaak seksueel gestereotypeerd. Dit komt vooral voor als ze jong, alleenstaand of afkomstig zijn uit arme regio’s. In Portugal circuleren negatieve clichés over hun uiterlijk, gedrag en intenties. Dit wordt soms versterkt door media en populistische politiek.
🧭 Het koloniale verleden speelt mee
Portugal en Brazilië delen een lange geschiedenis. Portugal was vroeger kolonisator. Daardoor ontstond een samenleving waar onderdrukking van zwarte mensen en vrouwen voorkwam. Die geschiedenis werkt nog steeds door. Vooral zwarte Brazilianen in Portugal merken dat. Ze krijgen te maken met dubbele discriminatie: vanwege hun afkomst én huidskleur.
Er zijn schrijnende verhalen. Vrouwen vertellen hoe ze zijn uitgescholden voor “hoer” of “aap”. Ze horen dat ze “terug moeten naar hun eigen land”. Zulke ervaringen laten zien dat racisme en xenofobie niet altijd zichtbaar zijn, maar wel diep ingrijpen.
‘Terug naar je eigen land’: het dagelijks leven van xenofobie tegen Brazilianen in Portugal, een artikel op de Braziliaanse website van Globo.
👥 Meer migratie, meer spanningen
Het aantal migranten in Portugal groeit snel. In 2015 woonden er ruim 383.000 buitenlanders; in 2023 was dat aantal verdubbeld naar meer dan een miljoen. Maar deze toename leidt ook tot weerstand. Uit een onderzoek blijkt dat 38% van de Portugezen denkt dat Brazilianen het land negatief beïnvloeden. Meer dan de helft vindt dat het aantal migranten moet afnemen.
🏛️ Politiek versterkt het probleem
Rechts-populistische partijen, zoals CHEGA, spelen in op deze onvrede. Ze zeggen dat immigratie moet worden beperkt. Ze gebruiken harde taal en zaaien angst voor “de vreemdeling”. CHEGA heeft inmiddels 60 zetels in het parlement en pleit voor een streng immigratiebeleid. Daarbij worden migranten soms neergezet als criminelen of als gevaar voor de Portugese cultuur.
Ook het taalgebruik speelt een rol. Het Braziliaans-Portugees wordt regelmatig belachelijk gemaakt. Dit maakt mensen onzeker. Tegelijkertijd zijn Braziliaanse tv-series populair, vooral onder jongeren. Die invloed is dus dubbel: er is bewondering én afwijzing.
⚖️ Weinig juridische bescherming
Portugal heeft wetten tegen racisme en discriminatie. Maar die wetten worden zelden toegepast. Er zijn bijna geen straffen. Veel mensen durven geen klacht in te dienen. Ze zijn bang of hebben weinig vertrouwen in het systeem. Uit onderzoek blijkt dat 76% van de Brazilianen die racistische opmerkingen horen, geen melding maakt. Hierdoor blijven veel vormen van haat onbestraft.
✊ Wat gebeurt er wél?
Er zijn organisaties die zich inzetten tegen racisme en xenofobie. Een bekende organisatie is SOS Racismo. Ze willen dat discriminatie zwaarder wordt bestraft. Nu geldt het vaak als een overtreding. Zij pleiten ervoor om het als misdrijf te erkennen. Zo hopen ze dat er verandering komt en dat migranten beter worden beschermd.
Casa do Brasil de Lisboa is een NGO die zich richt op rechten en integratie van Braziliaanse migranten in Portugal. Het organiseert bewustwordingscampagnes, juridische ondersteuning en culturele evenementen. Het bestrijdt actief racisme, xenofobie en seksistische stereotypen, vooral tegen Braziliaanse vrouwen.
🧠 Een wake-up call
Portugal staat voor een moeilijke opgave. Het land groeit en wordt diverser. Maar tegelijk worstelt het met oude denkbeelden. Discriminatie en racisme laten zien dat het koloniale verleden nog steeds invloed heeft. Daarom is het belangrijk dat er een brede discussie komt. Een gesprek over hoe iedereen — ongeacht huidskleur of afkomst — zich thuis kan voelen. Dit geldt dan ook voor Brazilianen die de grootste groep immigranten vormen in hun nieuwe woonst Portugal.
Gebruikte bron: Deutsche Welle
Portugal Portal schreef al vaker over discriminatie en xenofobie in Portugal.
Geef een reactie