De stad Lissabon prikkelt de fantasie van schrijvers. Denk alleen maar aan het intrigerende boek Nachttrein naar Lissabon van Pascal Mercier. Of de onlangs verschenen vertaling van de roman Bovenlicht uit 1953 van José Saramago. Dit boek wordt als de poort naar zijn latere werk beschouwd en speelt zich – waar anders? – af in Lissabon.
Hoe leuk zou het zijn, bedacht ik, om met die boeken in de hand een wandeling te maken door de stad en de beschreven locaties te bezoeken. Een beetje zoals al die toeristen doen met de Da Vinci Code in Parijs.
Al googlend kwam ik op de website Literatuurplein terecht, die dat idee heeft uitgewerkt. Die informatie wil ik graag met je delen:
“Lissabon is een stad die figureert in talloze romans, en alleen daarom al een bezoek meer dan waard. Je kunt natuurlijk met Nachttrein naar Lissabon, Het jaar van de dood van Ricardo Reis (of een andere titel van José Saramago) onder je arm zelf op onderzoek uitgaan, maar als je graag wat begeleiding wil, dan staan verschillende organisaties tot je dienst.
Wandelen met een gids
Lisbon Walker verzorgt allerlei themawandelingen, maar kan ook een Engelssprekende gids verzorgen die je begeleidt op een literaire wandeling.
Lisbon Literary Tours is een groep gidsen, gespecialiseerd in literaire wandelingen, zowel historische als eigentijdse, met behulp van boeken. Op deze manier ontdek je de verschillende lagen en perioden van de stad. Zo kun je bijvoorbeeld aan de hand van De Lusiaden, in 1572 geschreven door Luís de Camões, kennis maken met het 16e eeuwse Lissabon en de zeereizen van de Portugezen. Met Memoriaal van het klooster brengt men je naar het Lissabon van de 18e eeuw. Of met de boeken van Pessoa en vele anderen naar de 20e eeuw.
Fernando Pessoa
Fernando Pessoa (1888-1935) heeft in talrijke gedichten, notities en bespiegelingen de onvergelijkbare havenstad Lissabon bezongen. In 1925 schreef hij zelfs een Engelstalig reisgidsje over zijn stad, dat pas in 1992 voor het eerst werd uitgegeven in Engeland, en in 2000 in het Nederlands. Het is getiteld Lissabon: Wat de toerist moet zien. Het is een lofzang op alle stukjes Lissabon die van historische betekenis zijn en tegelijkertijd een informatieve, met veel foto’s verluchte rondgang door deze (ook toen) bruisende stad. Het gidsje is zeker nog tweedehands te vinden.
Wie in de voetsporen van de grote dichter wil treden neemt deel aan de ‘Fernando Pessoa Tour’ met een gids van de organisatie Around & About Lisbon. Je bezoekt de wijk waar hij werd geboren en de plaatsen waar hij later geregeld kwam.
What about Lisbon – walking on the in side organiseert wandelingen en excursies, waarvan er één specifiek gericht is op schrijvers en dichters en de plekken in de stad waar zij graag kwamen. Door de keuze van de auteurs wordt het een tocht dwars door de eeuwen en generaties.
Zelf doen
Als je het liever allemaal zelf doet, kun je proberen de hand te leggen op de eerder genoemde reisgids van Ferdinand Pessoa of op een veel recentere gids Lissabon, een nieuwe gids voor vrienden, geschreven door de in Nederland wonende Portugese schrijver J. Rentes de Carvalho. Hij beschrijft o.a. zijn favoriete wandelingen door het Lissabon van drie 19e en 20e eeuwse schrijvers: De Queiroz, Pessoa en Saramago. De gids dateert uit 2001, is in 2004 herdrukt, en is alleen nog tweedehands te koop.”
Geef een reactie