Af en toe eet ik chanfana, in een restaurant of bij Esperança thuis. Het is een traditonele stoofpot van geiten- of schapenvlees uit de Beiras. Ik vind het lekker. Het recept van chanfana vind je hier op Portugal Portal.
Chanfana. Foto: Kirk K
Chanfana bij Esperança thuis. Foto: Henk Eggens
Het ontstaan van chanfana
Over het ontstaan van het gerecht bestaan verschillende theorieën. Ze hebben meestal te maken met de derde inval (in 1810) in Portugal door de legers van Napoleon.
De eerste verklaring is dat de nonnen in het klooster van Santa Maria de Semide in Miranda do Corvo, ten zuidoosten van Coimbra, hun pachtgelden uitbetaald kregen in de vorm van oude geiten en schapen. Ze kookten het vlees in wijn, om het zo langer in de kelders van het klooster te kunnen bewaren.
De tweede verklaring luidt dat de Franse troepen, na hun nederlaag tegen de Engelsen bij Buçaco (21 september 1810), zich hergroepeerden in de streek ten zuiden van Penacova.
De slag bij Buçaco. Bron: Wikipedia
Daar plunderden ze gedurende hun verblijf de dorpen. Voor de bevolking bleven alleen de oude schapen en geiten over. Dat vlees werd dan in wijn gekookt.
De derde verklaring vind ik zelf de aardigste. De bevolking van de Beiras, rond Vila Nova de Poiares en Miranda do Corvo, verzetten zich manmoedig tegen de Franse overheersers ten tijde van de derde inval. Ze vergiftigden het water in de putten, om het invasieleger de voet dwars te zetten. Zelf kookten ze hun vlees in wijn. Zo ontstond het chanfana recept.
Regionale trots
Hoe de oorsprong van de chanfana ook is geweest, de geiten- of schapenstoofpot is uitgegroeid tot een beroemd traditioneel gerecht in de Beiras.
Twee gemeentes vechten om de eer om dit culturele erfgoed te mogen bewaren en te bevorderen.
Miranda do Corvo noemt zich de ‘Hoofdstad van de Chanfana’ (Capital da Chanfana). Twintig kilometer ten noorden ligt Vila Nova de Poiares, de ‘Universele Hoofdstad van de Chanfana’ (Capital Universal da Chanfana). Elk jaar, in januari is er in deze laatste gemeente een Week van de Chanfana.
De Week van de Chanfana Bron: Serras do Xisto.
De Chanfana Broederschap (A Confraria da Chanfana) organiseert deze week en andere activiteiten.
De Broederschap van de chanfana. Bron: A Confraria da Chanfana
Variaties op chanfana
Twee gerechten die lijken op de chanfana worden voornamelijk in Miranda de Corvo bereid en gegeten:
De bruiloftsoep (Sopa de casamento). Deze soep wordt traditioneel geserveerd op de dag na de bruiloft. De overgebleven resten vlees en de saus van de chanfana van de vorige dag vormen met brood en kool de ingrediënten van deze soep.
De Negalho is een ovengerecht. Het wordt bereid met de maag en ingewanden van de geit, overgoten met rode wijn.
Zelf maken?
Het recept van chanfana vind je hier op Portugal Portal. Eet smakelijk!
Vanmiddag bij de lunch in Serra de Boa Viagem bestellen we chanfana. Met dank voor het recept.
Julie Dawn Fox runt een Engelstalige website over Portugal. Ze vertelt over chanfana en de broederschap van de chanfana hier:
http://juliedawnfox.com/2015/10/11/confraria-da-chanfana/