Wanneer is het beste seizoen om in Portugal op vakantie te gaan? Een vaak gestelde vraag. Het antwoord verschilt natuurlijk per persoon. De een haat temperaturen boven de 25 graden en vindt regen niet erg, de ander vindt kou een gruwel. Ik kan alleen uit ervaring vertellen hoe ik het weer hier gedurende het jaar ervaar.
Mijn ervaringen
Zelf ben ik iemand die hoge temperaturen heerlijk vindt en regen en kou haat. Voor mij is het klimaat hier niet helemaal ideaal, want gedurende een groot deel van het jaar regent het veel en is het met name ’s ochtends en ’s avonds koud.
Alleen in de zomermaanden (juni, juli, augustus en september) is het droog en warm. Augustus en september kunnen echt bloedheet zijn, met temperaturen boven de 30 graden en zwoele nachten. Regen valt er dan niet, of het moet een onweersbuitje zijn.
In de rest van het jaar is het weer hier erg wisselend. Het kan voorkomen dat het in februari al zomer is: overdag zon en temperaturen boven de 20 graden, ’s nachts koud met temperaturen net beneden het vriespunt. De afgelopen januari, februari en maart waren buitengewoon zonnig en droog, maar ’s nachts erg koud. ’s Ochtends lag er overal rijp en moest je de autoramen krabben. Na 12 uur ’s middags was het heerlijk en kon je buiten eten in het zonnetje. Maar voor het zelfde geld had het de afgelopen maanden geregend.
De Portugezen en het weer
Ik heb het hier vaker koud dan in Nederland. Dat komt niet omdat het weer hier kouder is, integendeel. Gemiddeld over het jaar liggen de temperaturen hier 10 graden hoger dan in Nederland. Maar in huizen, cafés en openbare gebouwen hier ontbreekt elke vorm van fatsoenlijke verwarming.
Op kantoren wordt er wat geklungeld met elektrische kacheltjes en in de huizen stookt men – vaak alleen ’s avonds – de open haard. De jonge mensen die hier een huis bouwen zie je langzamerhand centrale verwarming nemen. Ook worden de huizen beter geïsoleerd en o.a. voorzien van dubbel glas.
In restaurants kan het ’s winters steenkoud zijn en bestaat de enige verwarming uit een flessengaskacheltje, dat de ergste kou een beetje uit de lucht haalt. Iedereen houdt zijn jas aan. Er zijn ook nergens kapstokken. Als je een jas nodig hebt, heb je die buiten en binnen nodig.
Een apart probleem hier is de hoge luchtvochtigheid in de winter. Dat komt door de relatief hoge temperatuur en de vaak langdurige regen. Dit in combinatie met de minimale verwarming zorgt voor een kille atmosfeer in de huizen. In veel huizen zie je dan ook schimmelplekken op de muren en de plafonds. Je begrijpt dat wij er soms tegenop zien om ’s avonds bij onze buren op visite te gaan. Dat wordt geheid kou lijden.
De natuur in Midden-Portugal
Gedurende het hele jaar zie je hier veel meer insecten dan in de lage landen. Helaas ook muggen en vliegen, hoewel in de winter wel minder dan in de zomer. Het hele jaar door kun je hier vlinders, bijen en wespen tegenkomen. Ook de plantengroei komt hier nooit helemaal tot stilstand. De bladeren vallen hier ook van de bomen, maar dat is later dan in het noorden. In de winter is alles groen en heb je veel bloemen. In de zomer is door de droogte alles veel geler en kaler. Het gras sterft af en er zijn nauwelijks bloemen meer.
Conclusie
In juni, juli, augustus en september is het droog en warm. Als je van warm weer houdt zijn dit de ideale vakantiemaanden voor jou. Wel moet je je programma soms wat aanpassen, het kan te warm zijn om lange wandelingen te maken of uren door een stad te lopen. De rest van het jaar is het weer heel wisselend, met overwegend veel regen en relatief hoge temperaturen. Er is altijd wel meer zon dan in Nederland.
Het weerbericht voor Midden-Portugal
Het actuele weer in Midden-Portugal en de vooruitzichten voor de komende dagen kun je bekijken op weeronline.nl.
Update 2021
De meeste café’s en restaurants in Midden-Portugal hebben tegenwoordig wel iets van verwarming, vaak een airco die ’s zomers tevens voor verkoeling zorgt.
Heel herkenbaar dit verhaaltje. Ik vind het in de winter ook behoorlijk koud daar. Heb tot nu toe alleen ervaringen in Coimbra en omstreken, Leiria, Évora, Tomar, Viseu – maar wat je zeg – er wordt haast nergens verwarmd en daardoor zijn de gebouwen door en door koud na verloop van tijd. Ik denk dat als je in een huis woont met gewone verwarming, dat het al een heel ander verhaal is.
Wij gaan over een jaar of drie in de zuidoostelijke Algarve wonen, in de buurt van Tavira ergens, en daar is het klimaat toch echt anders dan in de rest van Portugal. De zomer is er beduidend langer en droger en de herfst, winter en het voorjaar vinden in amper drie maanden plaats. Voorzover er überhaupt sprake is van winter, want vriezen doet het er nooit en overdag is het ook in december vaak aangenaam (zelf ervaren).
Elke streek heeft wel z’n charme, maar wij kiezen dus duidelijk voor de warmte…
Ja heel herkenbaar, zelfs het ijskrabben van de ramen en het koud hebben, eindeloos koud hebben als je op visite bent, ondanks oliekacheltjes, houtbakken en wat ze al niet meer tevoorschijn toverden om ook mij een behaaglijk gevoel te geven. Dit jaar gaan we de Algarve proberen, alle beloftes ten spijt ik neem veel warme kleding mee. Eerst zien dan geloven, de kou voel ik nog op die gezellige avonden.
Tot zover heb ik geen problemen, ik ben dit soort klimaat gewend van Nieuw-Zeeland waar het ook veel regent in de winter maar ook wel weer elke dag wat zon en ja, de kou die je hier voelt, komt meer van de onverwarmde huizen dan van de echte kou, alleen gedurende avond en nacht is het echt wel koud maar als je dan de kachel of centrale verwarming aandoet, is het best wel aangenaam, we mopperen nog niet want we hebben een hekel aan kou en regen, so far so good???
Een flinke correctie van Winy Schalke op het beeld dat er bestaat van het wonen in Portugal. Want je zou zeggen, zo’n flink stuk zuidelijker dan ons koude en natte Nederland moet het toch schelen om in zo’n warm land te wonen? Als ik de klimatogrammen van Amsterdam en Coimbra met elkaar vergelijk (nl.climate-data.org), dan zie ik toch wel behoorlijke verschillen. Dan zou je zeggen dat het verschil in klimaat en temperatuur in Nederland en Portugal groot moet zijn. Maar blijkbaar wordt het door degenen die in Portugal wonen anders beleefd. Minder geïsoleerde huizen en het ontbreken van verwarming dragen daar zeker aan bij. In Frankrijk spreekt men van microklimaten vanwege de grote verschillen in klimaat. Van het Middellandse Zeeklimaat (hete en droge zomers en zachte winters) tot het bergklimaat (koud en sneeuwachtig in de winter). Wat het zo moeilijk te begrijpen maakt voor buitenlanders is dat er in Frankrijk honderden, zo niet duizenden microklimaten (een klein gebied met een afwijkend klimaat) bestaan. Die zijn mooi in kaart gebracht. Ik vraag mij af of er zoiets ook over Portugal bestaat?
Beste Ernst, ik heb op Google gezocht naar microklimaten in Portugal maar vond alleen algemene info over de klimaten in Portugal, op Klimaatinfo.nl. Misschien heb je daar iets aan? Ik ervaar het microklimaatgevoel wel in mijn omgeving. Een paar kilometer verderop is het in de winter ’s morgens een stuk warmer en zonniger. Dat is de invloed van de nabijgelegen rivier en het stuwmeer.
Een eenvoudige oplossing om de gevoelstemperatuur in een Portugees huis sterk te verbeteren is om meerdere ontvochters te gebruiken. Het lijkt qua gevoelstemperatuur zo’n 7 graden warmer.
Pas bij aanschaf op voor digitale ontvochters. Als daarvan de stroom wordt onderbroken moet hij handmatig opnieuw aangezet worden dus zijn ze niet bruikbaar om bij afwezigheid te gebruiken. ‘Ouderwetse’ ontvochters springen gewoon weer aan bij stroomherstel.
Verder is het niet raadzaam om een ontvochter met uitsluitend een reservoir te kopen. Zoek er een met de bijkomende mogelijkheid om via een slang het vocht af te voeren. Dan hoef je er niet op te letten en slaat hij niet af bij een vol reservoir.
Een Kameroenese truc om je kleerkast wat droger te krijgen is om er een ouderwetse gloeilamp in te hangen. Al nodigt deze tip uit tot een langdurige discussie of koude lucht niet droger is dan warme lucht en wat dan te verkiezen is: koud en droog of warm en vochtig.
In reactie op je artikel ‘Het weer in Midden-Portugal’ dat je al schreef in 2000 en bijwerkte in 2021, lees ik, merk ik op dat het weer niet veel veranderd is en dit verhaal nog steeds actueel en herkenbaar is.
Op dit moment heb ik gewoon steenkoude voeten terwijl ik binnen in ons toch goed geïsoleerd huis op de bank zit omdat het buiten bewolkt en miezerig is en de op duur gas gestookte cv uit staat en onze houtkachel nu niet gestookt wordt. Dat grote verschil in temperatuur tussen dag en nacht blijft, evenals de grote vochtigheid in de wintermaanden. Naar… zodra die wolken weg zijn en de zon tevoorschijn komt, dan wordt het weer warmer en kan de temperatuur buiten wel tegen de 30° oplopen, net als dat de afgelopen week gebeurde.
Ook hier, rond de stuwmeren van de Zêzere, heerst een microklimaat met soms hele koude, harde noordenwind die vanuit de Serra da Estrela over ons heen waait. En die wind haat ik…
Inderdaad is de temperatuur in de Algarve veel milder, we gaan er om die reden wel eens heen. Echter, wij houden toch meer van deze regio vanwege vooral de rust, de ruimte, de lieve mensen en de authenticiteit! Dat maakt veel goed! Mooie ZONdag!
Hallo Els,
Herkenbaar, dat koude en klamme huis, ondanks houtkachel en CV. Het heeft ons doen besluiten om daarnaast nog airco’s te plaatsen. Niet voor koeling, maar om bij te verwarmen. Makkelijk om even aan te zetten, als het niet koud genoeg is om de hele dag of avond te stoken. Bijkomend voordeel is dat een airco ook de ruimte minder vochtig maakt.
Ik ben blij dat de winter weer voorbij is. Ik verdraag hem, maar daar is alles dan ook mee gezegd. En toch blijf ik hier wonen, vanwege de mooie natuur en de lieve mensen om ons heen. Net als jij.