• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Logo Portugal Portal

Portugal Portal

Voor Portugalliefhebbers en -fanaten

  • Wonen & Werken
  • Natuur & Ontspanning
  • Eten & Drinken
  • Cultuur & Maatschappij

Zeewater drinken

Door Lotte Akkerman 2 reacties
Gepubliceerd op 30 september 2022 bijgewerkt op 3 juni 2023

Op het eiland Porto Santo, dat deel uitmaakt van de autonome eilandengroep Madeira, wordt sinds een jaar of veertig zeewater bewerkt voor menselijke consumptie. In de Algarve wordt schoorvoetend een ontziltingsinstallatie op poten gezet, want ja, het is duur, klinkt het dan. Maar zijn hoge kosten uiteindelijk belangrijk als er een nijpend tekort aan drinkwater is?

Het ontzilten van zeewater wordt op grote schaal toegepast in landen als Saoedi-Arabië, de VS, de Verenigde Arabische Emiraten, Koeweit, China, Australië en Israël, in hete landen waar de zon voor energie zorgt die nodig is voor de ontzilting. Tenminste voor de meest gangbare procedure, want er zijn ook andere technieken. Manuela Moreira da Silva, onderzoeker aan het CIMA (Centrum voor Marine- en Milieuonderzoek) van de Universiteit van de Algarve, stelt dat in meer dan 150 landen zeewater ontzilt wordt en dat dagelijks 300 miljoen mensen gezuiverd zeewater consumeren.

De eindeloze zee die neemt maar ook heel veel geeft
Senhor da Pedra. Foto Libãnia Pereira

Ontzilten voor dummies

Ontzilting is een proces waarbij zout en bacteriën of virussen uit zeewater of brak water verwijderd worden om water te verkrijgen dat veilig is voor consumptie. Ontzilt water wordt gebruikt voor drinkwaterproductie, consumptie en openbare diensten zoals irrigatie, stadsreiniging, landbouw en om te voldoen aan de waterbehoeften van industriële processen.

Er bestaan twee essentiële en complementaire processen:
(1) thermische ontzilting (distillatie), het zout wordt afgescheiden door verdamping van zeewater in distillatiesystemen. Dit multi-effectdistillatieproces (MED), hergebruikt energie die vrijkomt bij de condensatie van stoom, waardoor minder energie nodig is om het water te verwarmen, en
(2) membraanontzilting (omgekeerde osmose), dit is een veel gebruikte methode voor drinkwatervoorziening uit zeewater of brak water. Dit proces maakt gebruik van hogedrukpompen en halfdoorlaatbare membranen om zoet water te creëren.

Ontziltingstechnieken zijn al heel oud en worden al jarenlang toegepast
Ontziltingsproject in 1965. Foto Oak Ridge National Laboratory

Er is voldoende te lezen als je alles van ontzilten wilt weten.

Herstel- en veerkrachtplan

Portugal heeft recentelijk een herstel- en veerkrachtplan ingediend bij de EU en maakt daarmee aanspraak op het coronaherstelfonds. Dit plan bestaat uit 77 investeringen (en hervormingen) op sociaal, klimaat- en digitaliseringsgebied. Een bedrag van € 200 miljoen ervan is bedoeld voor de uitvoering van het regionale Algarve waterefficiëntieplan, dat (1) waterverliezen in de stedelijke sector zal terugdringen; (2) resulteert in een efficiënter watergebruik van de landbouwsector; (3) gebruik maakt van gezuiverd afvalwater; en (4) ontziltingsprojecten ondersteunt.

PAS (‘Platform Verantwoord Watergebruik’)

Het PAS platform erkent dat de Algarve met een structureel gebrek aan water kampt, maar vindt dat de oplossingen waarin het herstelplan voorziet niet optimaal zijn. Het PAS wil een langetermijnaanpak en een rationeel gebruik van landbouwirrigatie. Concreet betekent geen waterverslindende gewassen als de exotische avocado telen. Ook moet de monocultuur van citrusvruchten op de schop. Er moet veel meer aandacht en geld naar investering in waterretentietechnieken zoals de aanleg van kunstmatige meren, dammen, bekkens en reservoirs, hergebruik van afvalwater, verbetering van infrastructuur, tegengaan van netwerkverliezen en vermindering van waterbehoefte in stedelijke groene ruimten.

Water is voor ons allemaal, zonder water is er geen leven
Water. Foto Daderot

Water is van en voor iedereen

Het PAS hekelt met name de voorgestelde aanpak van het herstelplan dat publiek geld gebruikt voor particulier landbouwgebruik. De ontzilting zal door particuliere bedrijven worden uitgevoerd die ongetwijfeld een forse m3 prijs zullen heffen.

Water is een basisbehoefte en toegang tot water is een basisrecht. Als de waterprijs evolueert naar gelang van de beschikbaarheid in onze wereld dan worden we heel decadent en is het einde nabij.

Een enorme oceaan met water dat eenmaal ontzout en schoon is gemaakt gebruikt kan worden voor irrigatie, menselijke consumptie en andere doeleinden
Zee voor Algarve. Foto Muffinn

95% van al het beschikbare water op aarde zit in zeeën en oceanen. De voordelen van ontzilting zijn overduidelijk, toch?

En de nadelen?

Wereldwijd zijn er 16.000 ontziltingsinstallaties die drinkwater halen uit de zee. Bij dat proces worden tevens enorme hoeveelheden vervuild afvalwater geproduceerd. Voor elke liter water produceren de installaties gemiddeld 1,5 liter pekel. Wereldwijd levert dat dagelijks zo’n 142 miljoen kubieke meter pekel op. In de meeste gevallen wordt het goedje in het zeewater geloosd. Dat levert grote risico’s op voor de mariene ecosystemen, waarschuwen de onderzoekers. Niet alleen stijgt het zoutgehalte van het zeewater, het vervuilt het water ook met giftige chemicaliën zoals koper en chloor. ‘Pekelvervuiling is nefast voor opgeloste zuurstof in het water’, zegt Edward Jones, onderzoeker aan de Universiteit van Wageningen. ‘En een hoog zoutgehalte en lage zuurstofconcentratie hebben vergaande gevolgen voor het bodemleven, die uiteindelijk de hele voedselketen kunnen aantasten.’

Omgekeerde osmosesystemen hebben constante stroom nodig: vloeistoffen worden permanent opgepompt en er wordt continu druk (soms kan deze oplopen tot 1000 psi, 69 bar) op de cilindrische membraanvaten uitgeoefend. Dat is een hele hoop energie. Overigens kan de zogeheten osmotische drukenergie die opgeslagen wordt in de concentraatoplossing wel gedeeltelijk worden teruggewonnen om de totale energiekosten te verlagen. Ongeacht energiebesparing hebben veel landen van de wereld niet de mogelijkheid of middelen om ontziltingsprojecten te bouwen en uit te voeren. Het drinkwater dat wordt geproduceerd door het ontziltingsproces van zeewater is meestal duurder dan behandeld grondwater, brak water of oppervlaktewater.

Het wordt nu erg technisch. De benodigde membranen of semipermeabele wanden die nodig zijn bij osmose (zie ‘ontzilting voor dummies’ hierboven) zijn uiterst gevoelig en het is dus essentieel om het zeewater eerst te prepareren. Onjuist voorbehandeld zeewater kan ervoor zorgen dat de membranen vervuild raken en dan is het erg kostbaar om ze weer te reinigen.

Waterzuiveringsstation bij Leiria
Barragem de São Domingo. Foto Vitor Oliveira

Alternatieven voor ontzilting

Waterbesparing en efficiënt gebruik van water is en blijft de beste benadering. Het recyclen of upcyclen van afvalwater is vele malen goedkoper dan ontzilten en wat dacht je van een deugdelijke opvang van regenwater?

Wellicht is dit al achterhaald. Welk land heeft nog een wateroverschot? Een voorgesteld alternatief voor ontzilting in het Amerikaanse zuidwesten is de commerciële invoer van bulkwater uit waterrijke gebieden, hetzij door olietankers die zijn omgebouwd tot waterdragers, hetzij door pijpleidingen. Het idee is politiek niet populair in Canada, waar regeringen handelsbarrières oplegden voor de export van bulkwater als gevolg van een claim van de NAFTA, de Noord-Amerikaanse vrijhandelsovereenkomst. Het is weer een illustratie van de politiek die alles lam legt.

Heb jij relevante kennis en kun jij ons vertellen hoe nu verder?

Klik hier voor een lijst van waterbesparende producten


« Rustiek kamperen Spanje en Portugal (boekbespreking)
Luiaards »

Categorie: Algemeen, Wonen & Werken Trefwoorden: Algarve, avocado, irrigatie, ontzilting

Over Lotte Akkerman

Lotte Akkerman werkte ruim 35 jaar bij de diverse organisaties van de Verenigde Naties in Genève, Phnom Penh en Den Haag. Lotte studeerde Journalistiek. Daar verdiende ze haar brood nooit mee, wel schreef ze een trits aan verhalen, interviews en artikelen voor glossy’s en kranten. Voor Portugal Portal schrijft ze meestal over wat er te zien is, of wat zich afspeelt, in de Minho.

Lees Interacties

Reacties

  1. Hartman zegt

    10 januari 2023 om 17:23

    zout gebruiken voor elektrolyse. kan je mooi gebruiken om waterstof te maken.

    Beantwoorden
  2. hans van os zegt

    4 juni 2023 om 17:19

    Vroeger als WTK bij Shell Tankers gevaren. We hadden dan een Alfa Laval verdamper in de machinekamer en die produceerde ongeveer 40 ton prima drinkwater per etmaal . De verdamper was ongeveer 2*2*2 meter groot en er draaiden maar een paar kleine pompjes voor. Kijk maar eens naar een modernere versie: https://www.youtube.com/watch?v=J-8JktY56PE
    Later in Saudi gewerkt en daar is nog nooit een drinkwater tekort geweest. Als je dan de verdamperinstallatie ziet staan in Khobar, die gewoon op zonnewarmte draait, dan vraag ik me echt af waarom hier in Portugal niet veel meer verdamperinstallaties staan. volop zon , volop kustlijn, volop ruimte.
    En ja, de saliniteit van de oceanen zal er theoretisch door stijgen. Maar waar hebben we het over, de aardbol bestaat voor 70 % uit zeewater.
    De andere methode , Reversed Osmose, is natuurlijk ook een methode die uitstekend water produceert. De hoeveelheid energie die hier echter voor nodig is onwaarschijnlijk hoog . de filtratie is enorm duur en storingsgevoelig.
    En ook dan zal je het filtraat ergens moeten lozen.
    Dus zolang we aan zee wonen en er zoveel zonenergie is, hoeft er volgens mij nergens een water tekort te zijn. Overheden lijken alleen maar de duurste oplossing ,RO, te omarmen.

    Beantwoorden

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Ook leuk om te lezen

Geen bikini en blote bast meer in Albufeira
Het lokale krantje van quarteira
Quarteira toen en nu
Flor de sal: natuurlijk zeezout uit Portugal

Primaire Sidebar

Zoek je iets?

Kenters

Wil je Portugal Portal volgen?

Kies voor de nieuwsbrief, voor follow.it of voor sociale media

Kies hier

Onze sponsoren

Bekijk de sponsoren

Trefwoorden

Alentejo Algarve Aveiro Beiras boeken boekrecensie Coimbra column Corona cultuur dieren economie emigratie emigreren fado feest gastronomie geloof geschiedenis kunst land Lissabon literatuur milieu muziek natuur natuurpark Noord-Portugal overwinteren Porto Portugal recept reizen steden taal taalweetjes toerisme traditie Trás-os-Montes vakantie verbouwen volksgebruiken wandelen werken wijn

Recente reacties

  • Marc van Driel op De geboorte van het Portugees. Het verhaal van een taal.: “Beste Janwillem, een prachtig stuk. Met veel plezier gelezen. Je maakt ergens melding over het verband tussen Poortugaal en Portugal.…”
  • Gerard Spring in 't Veld op Boodschappen doen: “Leuk artikel Mariska, Wij kochten een woning in 2011 in het noorden van Portugal op 16 km van de Spaanse…”
  • Josephine lucassen op Boodschappen doen: “heel leuk artikel en goed herkenbaar. dank voor het delen”
  • Mariska Roos op Portugees-Nederlandse cultuurschokken: “Wij hadden zo’n zelfde ervaring midden in een park in Viseu toe we hier net woonden. Twee vrouwen zaten er…”
  • Geert Brabant op Interessante recente muziekreleases (2025/5): “👍”

Footer

  • Home
  • Over Portugal Portal
  • Alle artikelen
  • De schrijvers van Portugal Portal
  • Privacy
  • Cookie policy
  • Contact

Wil je Portugal Portal volgen?

Dat kan op drie manieren!

Kies hier

Portugal Portal

Meer informatie over Portugal Portal

mailportugalportal@gmail.com

  • E-mail
  • Facebook
  • Instagram

© 2025 Copyright Portugal Portal 2023

Beheer cookie toestemming
Om deze website goed te laten werken, te optimaliseren en personaliseren en content van social media te kunnen tonen worden cookies geplaatst.
Functioneel Altijd actief
The technical storage or access is strictly necessary for the legitimate purpose of enabling the use of a specific service explicitly requested by the subscriber or user, or for the sole purpose of carrying out the transmission of a communication over an electronic communications network.
Preferences
The technical storage or access is necessary for the legitimate purpose of storing preferences that are not requested by the subscriber or user.
Statistieken
The technical storage or access that is used exclusively for statistical purposes. The technical storage or access that is used exclusively for anonymous statistical purposes. Without a subpoena, voluntary compliance on the part of your Internet Service Provider, or additional records from a third party, information stored or retrieved for this purpose alone cannot usually be used to identify you.
Marketing
The technical storage or access is required to create user profiles to send advertising, or to track the user on a website or across several websites for similar marketing purposes.
Beheer opties Beheer diensten Beheer {vendor_count} leveranciers Lees meer over deze doeleinden
Zelf instellen
{title} {title} {title}