Het ICAF, het grootste internationale community arts festival, opent van 27 maart tot en met 2 april zijn deuren op vijf verschillende locaties in Rotterdam zodat je film, beeldende kunst en nieuwe theater-, dans- en muziekvoorstellingen van over de hele wereld kunt zien en horen. Voor wie het niet weet, community art is de naam voor kunstzinnige projecten rondom sociale vraagstukken.
Velen die waar dan ook ter wereld actief zijn in en met community art zijn ervan overtuigd dat participatieve kunst een verandering van denk- en gedragspatronen kan bewerkstelligen. Inclusieve kunst, ongeacht schaal of vorm, laat ons nadenken over hoe we alles verdeeld en ingericht hebben en hoe we (binnen gemeenschappen) verbindingen aangaan. Community art helpt ons te begrijpen hoe we anders kunnen kijken naar begrippen als ervaring en perspectief buiten onze (bekende) grenzen. Het is een manier om met mensen in contact te komen die je anders nooit zou ontmoeten. Het leert ons om zonder erbij na te denken een brug te slaan naar anders-zijn of -denken, met andere woorden het laat ons, zonder dat we het weten, onze grenzen verleggen.
Sound of change, 2023
Dit jaar probeert de ICAF via diverse community arts-praktijken en -uitvoeringen te onderzoeken hoe zo’n verandering van denken en gedrag door het medium geluid in gang kan worden gezet. Geluid, bijvoorbeeld een lied, protest, gezang of stilte is een sterk communicatiemiddel om empathie uit te drukken of te kunnen delen. Geluid is opera, muziek, meditatie, handgeklap, percussie en symfonie, maar ook voetstappen, verkeer of een stem, het is leven in actie; zintuiglijk en lichamelijk gevoeld. Verhalen vertellen met emoties als fluisteren en schreeuwen of juist stiltes om ruimte te maken voor degenen die niet worden gehoord zijn manieren om bij gemeenschappen een aha-effect te bewerkstelligen, waardoor duidelijk wordt dat hoe verschillend we ook zijn, we eigenlijk ook veel hetzelfde zijn. Geluid helpt ons te verbinden en, nog maar eens een keer, onze grenzen te verleggen.
Portugese bijdragen
Dançando com a Diferença (dansen met verschillen) is een kunstorganisatie uit Madeira. Onder leiding van danspedagoog Henrique Amoedo, gaat het gezelschap met hun voorstellingen op tournee door heel Europa. Ze willen de danswereld uitdagen om inclusiever te worden. Hoe zou de wereld zijn als we niet langer in verschillen denken? Dançando com a Diferença wordt internationaal geprezen als een van de gezelschappen die het meest heeft bijgedragen aan de erkenning van de esthetisch-artistieke capaciteiten van mensen met een beperking.
De voorstelling Gabo gaat over wat het betekent om ‘anders dan de norm’ te zijn. Op een dag komt de magische pop Gabo tot leven. Al snel vraagt hij zich af hoe de wereld zou zijn wanneer we niet langer in verschillen zouden denken, want wie bepaalt eigenlijk wat normaal, mooi of lelijk is? De pop/marionet Gabo is een complexe figuur, met meerdere armen en benen die zo nu en dan uit een cape tevoorschijn komen, die over het podium beweegt, zweeft eigenlijk, op het geluid van gesynthetiseerde muziek. Zie dit fragment of nog een ander.
Wanneer en waar: op 30 maart om 20:30 uur in de Grote Zaal van het Theater Zuidplein in Rotterdam
Fall
Fall is een korte film, gemaakt door MEXE (zie hieronder) over de coronapandemie en de economische ongelijkheid die daardoor een enorme vlucht neemt in Noord-Portugal. Het is armoe troef en Portugese jongeren die het al moeilijk hebben, komen terecht in een vrije val. We volgen twee van hen en zien hoe zij proberen te overleven. Waar hou je je aan vast als alles om je heen in rap tempo afbrokkelt?
Wanneer en waar: 30 maart om 19:00 uur in de Theaterzaal van het Podium Islemunda
Guilherme Miotto, Brazilië
Op het ICAF hoef je niet alleen te kijken en te luisteren. Je kunt ook actief deelnemen aan workshops. Bijvoorbeeld aan Corpo Máquina dat in 2017 is opgericht door choreograaf Guilherme Miotto, die in Brazilië een ruige jeugd had en zijn ervaringen toepast in de Noordelijke wijken van Tilburg, waar ze fascinerende dansprojecten met lokale jongeren, waarin sociale en artistieke ambities hand in hand gaan, organiseert. Hun werk is gebaseerd op het idee dat in ieder menselijk lichaam herinneringen en levenservaringen zijn opgeslagen, die diep in ons wezen bepalen hoe we bewegen. Dit is van toepassing op zowel professionele als amateur of zondagmiddag dansers. Corpo Máquina is ervan overtuigd dat er een danser in ieder van ons schuilt en dat deze danser in staat is om allerlei taalkundige, sociale, culturele en generationele barrières tussen mensen omver te werpen.
MEXE
Het Portugese MEXE organiseert de International Meeting of Art and Community, een nationaal en internationaal cultureel panorama dat artistieke projecten sponsort die verschillende talen en gemeenschappen doorkruisen door creatieve en scheppende activiteiten in de publieke ruimte te laten plaatsvinden met de bedoeling een sociaal debat/burgerparticipatie op gang te brengen. In samenwerking met verschillende instellingen uit diverse sectoren, die allemaal hetzelfde doel hebben, worden vergaderingen, seminaries, congressen georganiseerd en zijn er publicaties en documentaires beschikbaar. Het MEXE ontwikkelt een ‘participatief’ programmeringsmodel, met name voor meer rurale regio’s waar weinig tot geen artistieke of culturele activiteiten worden aangeboden. Het moedigt de deelname en uitwisseling van nationale en internationale artiesten (diversiteit in talen, contexten en geografische oorsprong).
De evolutie van de ICAF
Als Rotterdam in 2001 wordt verkozen tot culturele hoofdstad van Europa richten een aantal initiatiefnemers het International Community Arts Festival (ICAF) op. Daarmee introduceert het een internationaal gemeenschapstheaterfestival in Nederland op het moment dat zaken als ‘culturele diversiteit’ en ‘participatie in de kunst’ in het debat opduiken. Het ICAF zorgt ervoor dat een breed publiek kennis kan maken met deze groeiende wereldwijde stroming in de kunst. In 2011 tilt het ICAF haar interdisciplinaire en mondiale ambities naar een hoger niveau, waaronder vijf artist-in-residencies in verschillende wijken in Rotterdam.
Achteraf gezien is 2011 een keerpunt. Meer dan voorheen zorgde het voor een buzz die bezoekers van het festival mee naar huis namen en doorgaven binnen hun eigen netwerken. Als gevolg hiervan ontving het ICAF verzoeken en uitnodigingen van over de hele wereld, wat op zijn beurt leidde tot nieuwe contacten in plaatsen als Spanje, Franstalig Afrika en Portugal.
Kosten
Kaarten kosten per onderdeel slechts 5 euro.
Geef een reactie