De purperkoet, in het Portugees genaamd Caimão of Galinha-sultana, is een fraai gekleurde moerasvogel die graag in de beschutting van riet blijft en daarom niet zo vaak te zien is. Zijn verenkleed is glanzend donkerblauw en paars van kleur, verder heeft hij een opvallend dikke felrood gekleurde snavel en een eveneens felrood schild op het voorhoofd. Jonge vogels zijn wat grijzer, ze hebben een doffer verenkleed, grijze snavel en poten.
De lange rood/roze poten en de opvallend grote tenen vallen gelijk op. Door de lange poten met de forse tenen kan de purperkoet niet goed zwemmen en doet dit ook maar zelden. Ze kunnen wel redelijk goed rennen, in het riet en zelfs in bomen klimmen. Het zijn geen goede vliegers en ook het landen gaat een beetje onbeholpen.
Leefgebied
In Europa komt de purperkoet in Portugal, Spanje en Sardinië voor. Wereldwijd hebben ze hun verspreidingsgebied in Afrika, het Midden-Oosten, Zuidoost Azië, de Indische Archipel, Oceanië, Zuid-China, Turkije en Iran. In Portugal komen ze vooral voor in het Parque Natural da Ria Formosa. De laatste tijd breidt de soort zich uit naar Zuid-Frankrijk, met name in het natuurgebied van de Camargue komen ze nu voor. De purperkoet is een standvogel dus hij verblijft het gehele jaar in Portugal en overwintert niet in Afrika. In Nieuw-Zeeland en sommige Afrikaanse landen komt de purperkoet op 2500 meter boven de zeespiegel voor. In Florida is ook een populatie aanwezig maar deze is daar ooit geïntroduceerd.
Voedsel
De purperkoet leeft van zaden, waterinsecten, jonge rietscheuten, weekdieren en kleine amfibieën. Ze roven soms eieren en jonge vogels uit andere nesten en leven in zoet water maar kunnen ook in brak water leven. Om in hun levensonderhoud te voorzien zijn ze aangewezen op natte gebieden met weelderige vegetatie zoals ondiepe binnenwateren, moerassen, meertjes, baaien, draslanden en lagunes.
Voortplanting
Ze broeden goed verscholen in de dichte vegetatie van waterplanten en riet. Het nest is 50 cm hoog, gebouwd van allerlei planten die in het water voorkomen, maar hoofdzakelijk riet. De mannetjes, die trouwens wat groter zijn dan de vrouwtjes, bouwen vroeg in het broedseizoen diverse nesten en het vrouwtje zoekt er een uit om uiteindelijk te broeden. De purperkoet legt 5 tot 7 eieren, beide ouders broeden om beurten en na 23 dagen komen de eieren uit. Na 4 dagen verlaten de jongeren het nest al en worden verzorgd door de ouders tot ze kunnen vliegen, dat is na ongeveer 8 weken. Alle purperkoeten uit de groep helpen mee met het opvoeden van de jongen. Na 3 jaar zijn de mannetjes geslachtsrijp. Over het algemeen gaat het paartje in het broedseizoen nog een tweede keer broeden, vooral als het eerste broedsel verloren is gegaan.
Voortbestaan
De purperkoet heeft een groot verspreidingsgebied, daar door is de kans op uitsterven gering. Op wereldschaal is de soort niet bedreigd en staat derhalve niet op de rode lijst van bedreigde soorten. In West-Europa in landen waar ze voorkomen lopen de aantallen wel wat achteruit door de aantasting en het verdwijnen van het leefgebied. Het leefgebied wordt vooral aangetast door omzetting van natte gebieden en draslanden in gebieden voor agrarisch gebruik. Daardoor is de soort sterk afhankelijk van bescherming binnen natuurreservaten, waar ze door intensieve beheers- en beschermingsmaatregelen het sinds de jaren tachtig weer wat beter doen.
Tot besluit
Vijanden van de purperkoet zijn de kiekendief, de hermelijn en ratten. Als er te veel mannetjes binnen de populatie zijn, vertrekken er een aantal om een nieuw territorium en leefgebied op te bouwen. Zowel de oudere als de jonge vogels helpen mee met het verdedigen van het territorium. Het aantal broedparen in de landen in Europa waar ze voorkomen wordt geschat op 7000. Ze kunnen 8 tot 10 jaar oud worden. Ze behoren tot de familie van de rallen, koeten en waterhoenen.
Hallo Kees, we hebben in de Algarve de puperkoet gespot. Erg mooie vogel, en zo groot.
Als je in de regio Tabua- Oliveira de Hospital bent , voet van de Serra de Estrella, ben je welkom voor een koffietje.
Mail maar
Groeten en bedankt voor je artikel.
Anne-Riet van Lieshout.
Hallo Anne-Riet, leuk dat je de purperkoet heb kunnen spotten, de vogel is inderdaad prachtig.
Als ik bij jullie in de omgeving ben, wil ik graag van de gelegenheid gebruik maken om langs te komen.
Met vriendelijke groet,
Kees
bedankt voor het artikeltje. Prachtige vogel. Ik kende hem niet.
Leuk dat je genoten hebt Olga het is inderdaad een prachtige vogel.
Vogelgroet Kees
Dit is de zoveelste (ik ben de tel kwijt) vogel in Portugal die beschreven wordt. Ik ben geen vogeldeskundige, maar vind het wel erg leuk en zal het meenemen naar onze volgende bezoeken aan Portugal. Complimenten ook voor de fantastische fotografie. Schitterend.
Nu nog iemand die op een vergelijkbare wijze iets kan vertellen over (vooral eet-)bare paddestoelen.
Dank voor je leuke reactie Jan en ik hoop dat je de purperkoet bij je volgende bezoek aan Portugal kan waarnemen. Het zou mooi zijn als er ook regelmatig een stukje over paddestoelen zou verschijnen, wie weet.
Groet kees
Wat een interessant artikel. Wij bezoeken deze maand een aantal stuwmeren met aangrenzende natuurgebieden en gaan goed opletten of we deze vogel tegenkomen. We hebben gisteren een merkwaardig insect gespot, gefotografeerd en gefilmd, maar we weten niet wat het was. We kunnen hem nergens vinden. Wie weet, duikt op zeker moment een insectenkenner op. Veel succes met delen van kennis over bijzondere vogels.