• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Logo Portugal Portal

Portugal Portal

Voor Portugalliefhebbers en -fanaten

  • Wonen & Werken
  • Natuur & Ontspanning
  • Eten & Drinken
  • Cultuur & Maatschappij

Festival van de Lamprei

Door Winy Schalke 6 reacties
Gepubliceerd op 21 februari 2015 bijgewerkt op 19 juli 2020

Elk jaar in februari is er weer het Festival van de Lamprei. Dit evenement wordt georganiseerd door de Gemeente Penacova en er nemen 9 restaurants aan deel. In 2002 hoorde ik voor het eerst van het Festival da Lampreia. Sindsdien ga ik zo af en toe naar Penacova om lamprei te eten. Lamprei is iets heel speciaals, als je de kans krijgt moet je het beslist een keer proeven!

festival van de lamprei
Affiche van het festival in 2015. Bron Penacova.pt

Wat is lamprei?

Maar wat is lampreia eigenlijk? Ik ga op onderzoek. Volgens het woordenboek Portugees-Nederlands is de vertaling van lampreia: lamprei, prik (vis). Geen van mijn toeristische gidsen over Portugal vermeldt iets over de lamprei. Gelukkig vind ik wel informatie op Wikipedia en in de Deltas dierenencyclopedie.

Lampreien, prikken of negenogen (Petromyzonidae) vormen een van de twee families van kaakloze vissen (Agnatha). Er zijn ongeveer dertig soorten, waarvan de meeste in zoet water leven. Het zijn over het algemeen parasieten of aaseters, die geen kaken of schubben hebben. De huid is naakt en wordt bedekt door een slijmlaag. Aan weerszijden van de kop zitten 7 gaatjes, de kieuwopeningen.

anatomie van de lamprei
Een lamprei. Afbeelding Wikipedia

Het lichaam van deze primitieve dieren is rond, langgerekt en lijkt op dat van een paling. De ronde mondopening zit aan de buikzijde en bestaat bij volwassen dieren uit een trechtervormige zuignap, die bezet is met stevige beenvormige tanden.

De mond van een lamprei.
De mond van een lamprei. Foto Wikimedia

Met deze zuignap hechten ze zich vast aan andere vissen, raspen met hun tanden een wond en zuigen dan het bloed van hun gastheer op.

Een lamprei vastgezogen aan een andere vis.
Een lamprei vastgezogen aan een andere vis. Afbeelding Wikipedia

De larven, die uit de eieren komen, hebben geen zuignap met tanden en hun ogen zijn door de huid overgroeid, zodat ze niets kunnen zien. Na ongeveer 3 jaar ondergaan ze een metamorfose en veranderen dan in volwassen dieren. Ze zijn dan geslachtsrijp en kunnen zich in het volgende jaar gaan voortplanten.

Na het paaien sterven de meeste lampreien zeer spoedig. Er zijn 45 soorten lampreien (ook prikken genoemd) bekend, waaronder de rivierprik, de beekprik en de zeeprik.

Het festival van de lamprei

De krant A Comarca de Arganil schreef er in februari 2002 het volgende over (door mij vertaald):

Het komend weekeinde worden meer dan 5000 mensen verwacht in Penacova, ter gelegenheid van het vijfde Weekend van de Lamprei.

De vice-president van Penacova, António Simões, zegt: “Behalve het promoten van de lamprei en het trekken van steeds meer mensen naar onze mooie gemeente is het doel van dit weekend ook om het financieel aantrekkelijker te maken om lamprei te eten.”

Voor wie dit beroemde gastronomische gerecht wil eten, hebben de deelnemende restaurants een redelijke prijs afgesproken en de toetjes, twee streekgerechten, Pasteis de Lorvão en Nevadas, zijn zelfs geheel gratis. De gemeente geeft hiervoor een subsidie.

Penacova wordt ook wel de stad van de lamprei genoemd. In dit seizoen (februari) zwemt de lamprei vanuit de oceaan de rivieren op (tegen de stroom in) om het koele, snelstromende water te paren en eieren te leggen. Dit gebeurt in de Rio Mondego, die langs Penacova stroomt. Hier worden de lampreien gevangen.

Vroeger kwam de lamprei ook in de Rio Alva voor. Nu kan de lamprei daar niet meer komen, omdat er een dam is geplaatst voor een stuwmeer.

De lamprei kan op verschillende manieren worden klaargemaakt. De prijzen voor dit weekende zijn in alle restaurants vastgesteld op 60 Euro voor een hele lamprei en 17 Euro voor een portie.

Lamprei proeven (2002)

Zelfs met subsidie kost het aanzienlijk meer dan wij gewend zijn … het moet dus wel iets bijzonders zijn. We kozen een restaurantje net buiten Penacova. Het gerecht wat je hier kon eten was Arroz de Lampreia (rijst met lamprei). We deden niet kinderachtig en bestelden een hele lamprei.

Die werd geserveerd in een platte lage schaal en zag eruit als een enorme hondedrol in een berg grijsbruine rijst (de kleur komt door het bloed). Moedig begonnen we te eten … het smaakte heerlijk. De smaak en ‘bite’ is anders dan vlees en anders dan vis, iets heel aparts.

We dronken er een zeer goede Bairrada wijn uit 1991 bij. De toetjes (ieder twee) waren eveneens verrukkelijk. Met koffie en natuurlijk een Licor Beirão. De rekening voor 4 personen bedroeg 81 Euro.

Penacova

Na het eten keken we nog even rond in het plaatsje Penacova. Een mooi oud stadje met schitterende uitzichten op het Mondego-dal en een vriendelijke, ontspannen sfeer. Hoewel er dit weekend 5000 toeristen verwacht werden was de VVV gesloten. Jammer, nu konden we geen handgesneden houten tandenstokers kopen, waar Penacova volgens de reisgidsen om bekend staat.

Lamprei proeven (2010)

We kozen weer hetzelfde restaurantje, net buiten Penacova, in Vila Nova. Er stond daar weer Arroz de Lampreia (rijst met lamprei) op het menu. Erg veel variatie is er dus kennelijk niet.

Aan tafel. V.l.n.r. David, Wouter, Bep, Han, Ella. Niet op de foto: Loes en ik.
Vooraf een lekkere sopa de grão (kikkererwtensoep).
Het hoofdgerecht. We zijn inmiddels gewend aan de niet al te appetijtelijk aanblik van dit gerecht en het smaakt zo een keer per jaar uitstekend.
We dronken er dit keer de rode huiswijn bij.
Erbij kregen we grelos (een soort raapstelen), mijn favoriete groente.

De door de gemeente gesponsorde toetjes waren er ook weer. Het klooster van Lorvão, in de buurt van Penacova, stond in de late middeleeuwen bekend om de hemelse gebakjes die de monniken er maakten. Deze lekkernijen werden aangeboden aan de gasten van het klooster. Sommige van de recepten zijn in de loop der tijd verloren gegaan, andere werden gelukkig bewaard, zodat we de gebakjes vandaag de dag nog kunnen proeven.

De rekening bedroeg dit keer (voor 7 personen) 145 Euro.

Restaurante Primavera

Vila Nova
3360-204 Penacova
Tel.: 239477328

Bronnen:

  • Wikipedia
  • Deltas Dierenencyclopedie
  • A Comarca de Arganil

« Portugese koffie
João Orlindo »

Categorie: Eten & Drinken Trefwoorden: Beira Litoral, Beiras, gastronomie, lamprei

Over Winy Schalke

Winy Schalke woont en werkt sinds 1999 in Portugal. Vanuit persoonlijk perspectief schrijft zij sindsdien over haar leven en wat zij tegenkomt in Portugal. Winy is grafisch vormgever en webdesigner bij Alva Design en de oprichter van deze website.

Lees Interacties

Reacties

  1. Henri Roquas zegt

    20 december 2010 om 13:19

    Hallo Winy, je verslagen, ook die van 2002, over je avonturen in het Portugese Penacova waar je de zegeningen van de zeelamprei leerde kennen, las ik met groot plezier. Wist je dat in Frankrijk aan de Dordogne, en in mindere mate aan de Loire, de lamprei eveneens van oudsher als gastronomisch fenomeen en erfgoed in ere wordt gehouden? Het plaatsje Sainte Terre presenteert zich zelfs al twintig jaar als ‘Capitale Mondiale de la Lamproie’. Elk jaar vindt er een Lampreifestival plaats. Ik bracht er in 2009 een bezoek. Ben momenteel druk de kennis die ik de afgelopen tien jaar over de lamprei heb verzameld in een boek/tijdschrift artikel uit te werken. De lamprei is bijzonder als gastronomisch fenomeen, als een van de markantste representanten van het bioevolutionair fenomeen levende fossiel en zelfs als kunstzinnig/filosofische inspiratiebron. Ben momenteel bezig mijn website op orde te maken, deze zal volgende maand on line verschijnen. Een van de onderdelen zal geheel gewijd zijn aan de familie van de prik en verwanten (slijmprik). In het kader daarvan sta ik op het punt een genootschap te stichten die zich zal wijden aan het onderzoek en de promotie van dit verguisde dier. Misschien iets voor jou? Wie ben ik? Mijn naam is Henri Roquas, ik ben werkzaam als kok en als beeldend kunstenaar, ben daarnaast ook eigenaar van een bedrijf dat foodconcepten ontwikkelt. Met groeten.

    Beantwoorden
  2. Winy Schalke zegt

    21 december 2010 om 23:49

    Hallo Henri,
    Nee, dat wist ik niet! Graag blijf ik op de hoogte van de ontwikkelingen rondom je website over de familie van de prikken. Stuur je me de URL zodra je website online verschijnt?

    Beantwoorden
  3. Hein Snijders zegt

    30 april 2021 om 18:51

    Dag Winy, wat een treffend verhaal. En zo herkenbaar. Wij hebben lamprei gegeten vlakbij Évora. In gezelschap van een Nederlandse vriend en daar al jaren woont en -in overdrachtelijke zin- een moord voor dit speciale gerecht doet. Inderdaad zag het er allemaal niet erg appetijtelijk uit maar de smaak was heel bijzonder. Een beetje “gronderig”. Heb het fijn daar!

    Beantwoorden
    • Winy Schalke zegt

      1 mei 2021 om 11:29

      Dag Hein, wat leuk om na zoveel jaar nog een reactie op mijn verhaal te krijgen. Ik wist niet dat lamprei ook in de Alentejo werd gegeten.

      Beantwoorden
  4. Dr. P. Smeets zegt

    21 augustus 2021 om 15:32

    De lamprei wordt ook door Giovanni Boccaccio in de Decameron (14de eeuw), in het achtste verhaal van de negende dag, als lekkernij in Florence vermeld.

    Beantwoorden
    • Winy Schalke zegt

      23 augustus 2021 om 15:03

      Dat wist ik niet, P. Bedankt voor deze aanvulling.

      Beantwoorden

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Ook leuk om te lezen

hapjes
Buurtborrel annex housewarming
dak met ontbrekende dakpannen
Portugese bouwtraditie
Varkens slachten in Trás-os-Montes

Primaire Sidebar

Zoek je iets?

Kenters

Wil je Portugal Portal volgen?

Kies voor de nieuwsbrief, voor follow.it of voor sociale media

Kies hier

Onze sponsoren

Bekijk de sponsoren

Trefwoorden

Alentejo Algarve Aveiro Beiras boeken boekrecensie Coimbra column Corona cultuur dieren economie emigratie emigreren fado feest gastronomie geloof geschiedenis kunst land Lissabon literatuur milieu muziek natuur natuurpark Noord-Portugal overwinteren Porto Portugal recept reizen steden taal taalweetjes toerisme traditie Trás-os-Montes vakantie verbouwen volksgebruiken wandelen werken wijn

Recente reacties

  • Marc van Driel op De geboorte van het Portugees. Het verhaal van een taal.: “Beste Janwillem, een prachtig stuk. Met veel plezier gelezen. Je maakt ergens melding over het verband tussen Poortugaal en Portugal.…”
  • Gerard Spring in 't Veld op Boodschappen doen: “Leuk artikel Mariska, Wij kochten een woning in 2011 in het noorden van Portugal op 16 km van de Spaanse…”
  • Josephine lucassen op Boodschappen doen: “heel leuk artikel en goed herkenbaar. dank voor het delen”
  • Mariska Roos op Portugees-Nederlandse cultuurschokken: “Wij hadden zo’n zelfde ervaring midden in een park in Viseu toe we hier net woonden. Twee vrouwen zaten er…”
  • Geert Brabant op Interessante recente muziekreleases (2025/5): “👍”

Footer

  • Home
  • Over Portugal Portal
  • Alle artikelen
  • De schrijvers van Portugal Portal
  • Privacy
  • Cookie policy
  • Contact

Wil je Portugal Portal volgen?

Dat kan op drie manieren!

Kies hier

Portugal Portal

Meer informatie over Portugal Portal

mailportugalportal@gmail.com

  • E-mail
  • Facebook
  • Instagram

© 2025 Copyright Portugal Portal 2023

Beheer cookie toestemming
Om deze website goed te laten werken, te optimaliseren en personaliseren en content van social media te kunnen tonen worden cookies geplaatst.
Functioneel Altijd actief
The technical storage or access is strictly necessary for the legitimate purpose of enabling the use of a specific service explicitly requested by the subscriber or user, or for the sole purpose of carrying out the transmission of a communication over an electronic communications network.
Preferences
The technical storage or access is necessary for the legitimate purpose of storing preferences that are not requested by the subscriber or user.
Statistieken
The technical storage or access that is used exclusively for statistical purposes. The technical storage or access that is used exclusively for anonymous statistical purposes. Without a subpoena, voluntary compliance on the part of your Internet Service Provider, or additional records from a third party, information stored or retrieved for this purpose alone cannot usually be used to identify you.
Marketing
The technical storage or access is required to create user profiles to send advertising, or to track the user on a website or across several websites for similar marketing purposes.
Beheer opties Beheer diensten Beheer {vendor_count} leveranciers Lees meer over deze doeleinden
Zelf instellen
{title} {title} {title}