• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Logo Portugal Portal

Portugal Portal

Voor Portugalliefhebbers en -fanaten

  • Wonen & Werken
  • Natuur & Ontspanning
  • Eten & Drinken
  • Cultuur & Maatschappij

Komen en gaan …

Door Karolien van Eck 1 reactie
Gepubliceerd op 1 juli 2012 bijgewerkt op 31 augustus 2020

Bij de beschrijving van een expositie stond er dat het een komen en gaan van mensen was. Mijn oog viel meteen op die uitdrukking “komen en gaan”. In het Portugees zegt men niet “komen en gaan” maar “gaan en komen”. Het Engels doet het net als het Nederlands, maar volgens mij moet je in bijvoorbeeld Frankrijk ook eerst weggaan voordat je weer terug kunt komen.

Hoe komt dat?

Ik ga er dan meteen over piekeren hoe dat komt. Logisch lijkt dat je pas (terug) kunt komen als je daadwerkelijk eerst weg ben gegaan oftewel, je je hebt verplaatst. Dan neem je je eigen beweging dus als uitgangspunt. Als je het omdraait (eerst komen en dan gaan) lijkt het alsof je meer focust op de beweging van de anderen, eerst naar je toe en dan van je af.

Synoniemen

Maar goed, hoe dan ook, in het Nederlands worden de werkwoorden komen en gaan op een andere manier gebruikt dan in het Portugees. In het Nederlands kunnen deze twee werkwoorden namelijk vaak bijna als synoniemen worden gebruikt. In het Portugees kan dat niet. Je kunt pas het werkwoord ir (gaan) gebruiken als je je daadwerkelijk gaat verplaatsen ten opzichte van de plek waar je bent als je het werkwoord uitspreekt. Vir (komen) kun je alleen gebruiken als iemand of iets anders zich naar je toe beweegt.

Stel je woont in Portugal en je zit aan de telefoon met een vriend in Nederland. Als die vriend in het Nederlands vraagt wanneer je weer eens naar Nederland komt, kun je antwoorden met “ik kom volgende week”. In het Portugees kan dat niet; je zult dan moeten zeggen “ik ga volgende week” (vou para a semana).

Of je staat in de keuken en vanuit de kamer wordt geroepen wanneer je nu eens komt. Ook dan zeg je “ik kom er aan”; die arme native speaker Portugees moet dan helaas antwoorden: “ik ga eraan”…

Waar ben je?

Het is dus belangrijk in de gaten te houden waar de verschillende bij het gesprek betrokken partijen zich bevinden. Als je in Portugal met iemand praat over een vriend die vanuit Brazilië naar bijvoorbeeld Engeland reist, dan zul je ook “vir” gebruiken omdat die vriend zich duidelijk een flink eind verplaatst in de richting waar jij je bevindt. Maar als de vriend van Brazilië naar Canada reist, is “ir” natuurlijk het juiste werkwoord.

Richtingpijl met vraagteken
Foto Pixabay

Het enige moment waarop de werkwoorden “komen” en “gaan” in het Portugees ook door elkaar heen kunnen worden gebruikt is als je iemand vraagt om je ergens naar toe te vergezellen. Je kunt dan zowel vragen: “Vens comigo?” als “Vais comigo?”.

Meenemen en meebrengen

Hetzelfde verhaal gaat precies zo op voor de werkwoorden “levar” en “trazer” – meenemen en meebrengen dus. Ook daar moet je duidelijk in de gaten houden dat voor bewegingen (duidelijk) naar de spreker toe “trazer” wordt gebruikt en verder altijd “levar”, ook als je zelf iets meeneemt.

Om nog even terug te komen op de beschrijving van de expositie; in het Portugees bestaat voor de uitdrukking “een komen en gaan” eveneens het zelfstandig naamwoord “um vaivém”, ook daar is de volgorde van “gaan en komen” gehandhaafd!


« Romeinse ruïnes in Miróbriga
Herinneringen aan Gerrit Komrij »

Categorie: Taal Trefwoorden: cultuur, cultuurverschillen

Over Karolien van Eck

Karolien van Eck ontmoette in 1985, op vakantie in Portugal, João, haar huidige man. Ze besloot haar studie te onderbreken en woonde een jaar lang in Lissabon op de stadscamping waar ze mensen uit alle windstreken en culturen leerde kennen. Terug in Nederland, met João, studeerde ze Portugees aan de universiteit van Utrecht, waar ze vervolgens tussen 1995 en 2003 meewerkte aan de totstandkoming van het Prisma Groot Portugees woordenboek. Karolien werkte daarnaast als docente Portugees (aan verschillende Volksuniversiteiten en later in haar eigen taleninstituut in Utrecht) en als (beëdigd) vertaalster. Toen hun oudste zoon in 2003 6 jaar werd besloten Karolien en João zich in Portugal te vestigen. Ze kozen Caldas da Rainha om de rijke historie en de vele banden met de kunst (keramiek, beeldende kunst), en ook omdat het zo goed gelokaliseerd is. Taal is Karolien’s passie en daarover schrijft zij haar columns. Meer informatie: www.karolienvaneck.com

Lees Interacties

Reacties

  1. Laura zegt

    4 januari 2018 om 14:43

    bedankt voor je uitleg. Terugkomend op levar en trazer, begrijp ik het dan goed als ik zeg:
    – Wil je appels meenemen uit de supermarkt? Queres trazer as maçãs no supermercado?
    – Ik neem appels mee uit de supermarkt. Eu levo as maçãs no supermercado.
    gr Laura

    Beantwoorden

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Ook leuk om te lezen

Waar komt die Portugese muzikale rijkdom vandaan?
dak met ontbrekende dakpannen
Portugese bouwtraditie
De guitarra Portuguesa, alom tegenwoordig in de Portugese muziek. Foto Wikimedia
Over Portugal, zijn muziek en de Lage Landen

Primaire Sidebar

Zoek je iets?

Kenters

Wil je Portugal Portal volgen?

Kies voor de nieuwsbrief, voor follow.it of voor sociale media

Kies hier

Onze sponsoren

Bekijk de sponsoren

Trefwoorden

Alentejo Algarve Aveiro Beiras boeken boekrecensie Coimbra column Corona cultuur dieren economie emigratie emigreren fado feest gastronomie geloof geschiedenis kunst land Lissabon literatuur milieu muziek natuur natuurpark Noord-Portugal overwinteren Porto Portugal recept reizen steden taal taalweetjes toerisme traditie Trás-os-Montes vakantie verbouwen volksgebruiken wandelen werken wijn

Recente reacties

  • Henk Eggens op Fietsen mee met de auto: wat mag?: “Beste Peter, Ik kan geen definitief advies geven, maar: 1. Thule is, geloof ik, een topmerk. Of het merk en…”
  • Peter van Diermen op Fietsen mee met de auto: wat mag?: “Hallo Henk, wij reizen door Europa met 2 fietsen op een vaste trekhaak. de drager van het merk Thule is…”
  • Leni Vermeiren op Een Vlaming in Portugal: “Dag Ann Wat een toffe reactie..ik lees het nu pas Ik herinner me jou nog goed.. een hele geïnteresseerde leerling”
  • Mariska Roos op Een dag zonder stroom: “Fijn al deze informatie en het zal ons helpen bij een volgende stroomstoring. Wij hadden ons ook niet ècht goed…”
  • Mariska Roos op De Portugese taal: “Hallo David, Onze leraar woont in de Beiras net als wij, bovendien heeft hij een lange wachtlijst. In Lissabon zit…”

Footer

  • Home
  • Over Portugal Portal
  • Alle artikelen
  • De schrijvers van Portugal Portal
  • Privacy
  • Cookie policy
  • Contact

Wil je Portugal Portal volgen?

Dat kan op drie manieren!

Kies hier

Portugal Portal

Meer informatie over Portugal Portal

mailportugalportal@gmail.com

  • E-mail
  • Facebook
  • Instagram

© 2025 Copyright Portugal Portal 2023

Beheer cookie toestemming
Om deze website goed te laten werken, te optimaliseren en personaliseren en content van social media te kunnen tonen worden cookies geplaatst.
Functioneel Altijd actief
The technical storage or access is strictly necessary for the legitimate purpose of enabling the use of a specific service explicitly requested by the subscriber or user, or for the sole purpose of carrying out the transmission of a communication over an electronic communications network.
Preferences
The technical storage or access is necessary for the legitimate purpose of storing preferences that are not requested by the subscriber or user.
Statistieken
The technical storage or access that is used exclusively for statistical purposes. The technical storage or access that is used exclusively for anonymous statistical purposes. Without a subpoena, voluntary compliance on the part of your Internet Service Provider, or additional records from a third party, information stored or retrieved for this purpose alone cannot usually be used to identify you.
Marketing
The technical storage or access is required to create user profiles to send advertising, or to track the user on a website or across several websites for similar marketing purposes.
Beheer opties Beheer diensten Beheer {vendor_count} leveranciers Lees meer over deze doeleinden
Zelf instellen
{title} {title} {title}