Koudwaterzwemmen heeft mijn leven veranderd. Ik bekijk mijn omgeving met andere ogen. Wandel ik langs een rivierstrandje? Ik wil het water in! Een waterval? Ik moet er onder! Ben ik aan de kust? Ik wil de zee in! Zie ik op de kaart een stuwmeer? Ik moet er heen! Ook al is het winter en het water ijskoud.
Een telefoontje met mijn zus in Nederland bracht me op het idee. Zij vertelde dat haar dagelijkse duik in het IJsselmeer – zelfs in de winter – haar zo goed deed. Ik kon me dat nauwelijks voorstellen, maar besloot het eens te proberen in het zwembad in de tuin. (Ja, ik ben zo’n geluksvogel.)
Het was winter: het zwembadwater was een graad of tien. Ik ben geen held met “doorkomen”. Maar ik had het me voorgenomen, dus doorzetten. Een teen. Een voet. Nee, wacht, eerst een warme douche om op te warmen. Nu moet het toch echt. Nou, meteen dan maar. Even dompelen en hup, er weer uit. Gelukt, maar lekker? Nee. Brrr. Niet opgeven. Eén slagje zwemmen. Moet kunnen. Gelukt. Het ijskoude water beneemt me de adem. Snel weer onder de warme douche.
Wat voelde ik me stoer. De volgende dag zou ik het wat langer proberen. Zo bouwde ik het langzaam op. Het ging eigenlijk best snel. Na een paar weken zwom ik 15 keer op en neer in water van 6 graden. En het gekke is, als ik uit het water kom heb ik het niet eens koud. Ik loop nog een rondje door de tuin, op blote voeten.
Ik begon het lekker te vinden en er naar uit te kijken. Dagelijks aan het eind van de middag werd dit het nieuwe ritueel: bloot naar buiten, warm douchen, een paar baantjes zwemmen, warm douchen, zwemmen, … en tot besluit een warme douche. Daarna voel ik me heerlijk, gezond en fris. De rest van de avond heb ik het niet koud.
Natuurwater
Nog lekkerder dan in het zwembad vind ik het zwemmen in natuurwater. Dus ook in de rivier die beneden langs mijn huis stroomt kun je mij regelmatig vinden. En het toppunt van lekker is helemaal bloot in natuurwater, maar dat kan helaas niet overal.
Winter of zomer, regen of zonneschijn: het hele jaar door nemen zwemmers een duik in de meren van het Londense Hampstead Heath.
Is koudwaterzwemmen gezond?
Wim Hof, de ‘iceman’, doet het al jaren. Hij werd de afgelopen jaren bekend met zijn Wim Hof methode, een combinatie van koudwaterzwemmen en ademhalingstechnieken. De Radboud Universiteit heeft onlangs wetenschappelijk aangetoond dat dit goed is voor je gezondheid.
Het koude water geeft een schrikreactie aan je lichaam. Je bloeddruk, je polsslag en je ademhaling gaan omhoog. Na ongeveer twintig seconden verdwijnt die schrikreactie weer. En daarna kun je rustig in het koude water blijven.
Het is goed voor je immuunsysteem. Je bent minder vaak ziek en minder vaak verkouden. Het is goed voor de huiddoorbloeding en de stofwisseling verbetert: je lichaam gaat suikers bijvoorbeeld beter verwerken.
Het vermindert stress. Door de adrenaline die vrijkomt, geeft het je energie. Je leert accepteren, en loslaten. Het zorgt ervoor dat je meer in het hier en nu bent. En minder in je hoofd.
Bovendien komt er endorfine vrij, waardoor je je na afloop lekker en energiek, blij en krachtig voelt.
Heeft koud douchen hetzelfde effect?
Niet iedereen woont vlakbij zwemwater of heeft een zwembad in de tuin. Een koude douche geeft hetzelfde effect, maar wel in mindere mate. Zwemmend word je door meer water omringd dan wanneer je doucht.
Warm en koud – wisselbaden
Afwisseling is ook heel lekker. Je kunt bijvoorbeeld als je warm bent tijdens of na een wandeling of fietstocht meteen het koude water in stappen. Of thuis de warme douche afwisselen met een paar baantjes in het zwembad, net zoals je dat in de sauna doet.
Afwisseling heeft ook een positief effect op de gezondheid. “Het gaat niet om de precieze temperatuur, maar door de afwisseling van hitte en kou wordt je lichaam aan het werk gezet, een beetje zoals bij een sporttraining. Dat lijkt gunstig te zijn voor de stofwisseling.” Aldus Marken Lichtenbelt, hoogleraar ecologische energetica en gezondheid aan de universiteit van Maastricht.
Tips voor veilig koudwaterzwemmen
- Ga niet alleen.
- Begin rustig en bouw het op.
- Haal rustig adem.
- Houd het kort. Vuistregel: je kunt er evenveel minuten in blijven als de temperatuur van het water, zonder onderkoeld te raken. Dus 6 graden: zes minuten.
- Maak na het zwemmen je handen en voeten warm.
Koudwaterzwemmen heeft mijn leven fijner gemaakt en het helpt mij de Portugese winter door te komen. Wat zijn jouw ervaringen met koudwaterzwemmen in Portugal? Deel ze hieronder in de reacties.
Bronnen
- Winterzwemmen is pijnlijk, lekker en mogelijk gezond: ‘De acute stress is beter dan chronische stress’ (Trouw)
- Koudwaterzwemmen geeft mij het gevoel dat ik echt lééf (Trouw)
- Een duik nemen in koud water, is dat verstandig? (Trouw)
- The Effects of Cold Exposure Training and a Breathing Exercise on the Inflammatory Response in Humans: A Pilot Stud
- Netflix documentaire The Ponds
Ook verkrijgbaar in Portugal via Amazon Spanje
Hoi Winny, wat een ontzettend leuk artikel van je! Wist ik maar eerder dat je zulke leuke artikelen schrijft. Ik begrijp dat ik het zwembad in de winter maar open moet laten.
Hartelijke groeten uit Spanje,
Denise, El Zorro.
Hoi Denise, Wat leuk dat je mijn artikel waardeert. En ja, goed idee om je zwembad open te laten in de winter. Ik denk dat ik dan ook eens lekker kom winterzwemmen bij jullie.
Hallo, ik ben altijd een koukleum geweest en vond dat best heel jammer nu ik in Portugal woon (sinds 2 jaar) en de oceaan niet in durfde. Tot vorige maand een vriendin me uitnodigde voor “longe-côte” :
https://be.france.fr/nl/nieuws/article/wandelen-het-water-gezond-origineel/amp
Nu is dit mijn beste hobby/sport en geniet ik van het mooie weer buiten en de pracht van de Zilverkust. Perfect voor lichaam en geest. Het kost niks, je hebt er alleen een wetsuit voor nodig (die je uren warm houdt 😀).
Nota: alleen waar het veilig is om ook te zwemmen en ga nooit alleen!
Wat een leuke sport, Nadet, die kende ik nog niet.
Winy, veel dank voor dit geweldige stukje.
Ik was al enthousiast geworden over het zwemmen door de Netflix documentaire (die jij ook aanhaalt) waarvan ik maar een stukje heb gezien. Toen las ik jouw eigen ervaringen met koud water zwemmen en min of meer tegelijkertijd hoorde ik van een nieuwe vriendin dat zij zich ook dagelijks onderdompelt in rivier of meer. En dan valt het allemaal samen….
Sinds enige tijd dompel ik mijzelf elke dag even onder (niet kopje onder) in het water en het is een heerlijke ervaring waarvan ik gelukkig word. Ik kan niet wachten tot het winter wordt.
Nogmaals dank en als je nog meer leuke fysiek actieve tips weet….. alsjeblieft deel ze met ons.