Horen vloeken in een andere taal dan het Nederlands is minder krachtig, heeft weinig effect en is soms gewoon grappig. Voor wie in Portugal woont of een Portugeessprekende partner heeft, krijgen de vloeken pas na enige tijd het belang en de kracht waarmee ze worden uitgesproken.
Wie heeft niet regelmatig het woord caralho opgevangen in Portugal. Meestal als verwensing: Vai pro caralho!, soms ook als smaakversterker: Aquele mulher é linda pra caralho! Over deze en een paar andere vloeken gaat dit stukje.
Caralho
Wat betekent het woord? De letterlijke vertaling is penis. Het woord wordt gebruikt als uitdrukking van bewondering, verbazing, woede of ergernis.
Voorbeelden te over: “O que caralho é isto?”, “Este gajo é parvo como o caralho”, “Vai pro caralho!”, “Golo, caralho!!!!”, “Dois rapazes lindos pra caralho”.
Waar komt het woord vandaan? Wikipedia heeft een aantal suggesties. Het woord zou afstammen van het Latijnse woord “caraculum”, paal of van “caragius”, tovenaar. Spaanssprekende personen gebruiken overigens ook een vergelijkbare vloek: “carajo!”.
Kraaiennest
De leukste is een broodje aap en dus niet waar. Het woord caralho in deze versie zou vroeger de naam zijn van de mand boven in de mast van een zeilschip, het kraaiennest (). Het kraaiennest diende als uitkijkpost (“Joho! Land in zicht!”). Omdat het bovenin meer schommelde dan beneden aan dek, werden matrozen die een licht vergrijp begingen voor straf het kraaiennest gestuurd. Zwaardere vergrijpen leidden tot kielhalen. In het Portugees werd de uitdrukking: “Mandar pro caralho”, iemand voor straf naar het kraaiennest sturen, als verwensing.
De moeder van alle vloeken
De meest bekende grove uitdrukking in het Portugees is: “Filho da puta” – hoerenzoon. Volgens mijn buurvrouw kun je op een klap rekenen als je dit op het verkeerde moment tegen iemand zegt. Een variant is nog de algemene verwensing of uitroep van boosheid of frustratie. ″Puta que (te) pariu″ – Een hoer die je voortbracht.
Net zo erg is de uitdrukking “Filho da mãe”. Het lijkt zo onschuldig: Zoon van de moeder. Maar… iemand legde uit dat als je iemand filho (of filha natuurlijk) da mãe noemt, je iemand eigenlijk een bastaard noemt, want je verwenst iemand alleen een kind van de moeder te zijn. Volgens de wet nº 3.071/16 uit 1916 worden buitenechtelijke kinderen uitgesloten van elk recht, bijvoorbeeld op de een deel van de erfenis van papa. Dus is het een belediging om iemand een moederskind te noemen.
Fodido
Van het werkwoord foder: neuken. Ook in het Portugees een favoriet vloek- en scheldwoord. Bijvoorbeeld in de vorm: ″Foda-se″ (Fuck you – Engels): ‘Krijg de kolere’ of een andere uitdrukking naar eigen keus.
Estar fodido: er slecht aan toe zijn, enorme pech hebben: “Estou fodido, pá!” – Ik ben de pineut! De overtreffende trap bestaat ook: “Fodido e mal pago” (Verneukt en slecht betaald), iemand met extreme pech of totaal geruïneerd.
En zo zijn er, net als in Nederland, nog minstens honderd vloeken in Portugal te horen. Ik leerde vloeken van kapitein Haddock: Duizend bommen en granaten, Stelletje Basji- Boezoeks! Nu weet ik beter.
Hartstikke leuk stukje en reuze informatief, Henk. Voor mij gaat een wereld open. Kapitein Haddock klinkt inderdaad opeens een stuk beschaafder.
Zeer onderhoudende informatie. Zal de woorden zelf niet gauw gebruiken maar wel erg leuk om te weten! Vervolg onderwerpen zijn wat mij betreft welkom.
Ria van Dammen
“Raios!” hoor ik mijn jongens ook zeggen (= stralen) of “Fogo!” (= vuur). Je moet wel die typische intonatie gebruiken. Ik leerde ooit ook voor “makkelijk, plakje cake”: “canja!” met dat ook weer typische gebaar met je handen. En hoorde later dat dat dan weer kippestront betekent. Grappig hoor, buitenlands vloeken. Leuk stuk, Henk!
Ik mis in dit rijtje toch ook cabrão, dat klootzak betekent. Ik had dit mijn partner al een aantal malen horen mompelen als er weer een mede weggebruiker iets deed wat hij niet had verwacht. Ikzelf ben volop aan de Portugese studie, maar ging volop de mist in toen ik geitenkaas zocht en om qeuijo de cabrão vroeg in plaats van queijo de cabra. Ach het is maar enkele letters verschil, maar mijn man had het schaamrood op de kaken en de verkoopster lachte zich een ongeluk 🙂
Dank Liz; ‘queijo de cabrão’ is een goeie! De lijst vloeken is nog flink uit te breiden. In Brazilië weten ze ook raad met @*!# vloeken: hier twee sites waar je je woordenschat behoorlijk kunt uitbreiden en gebruiken in het verkeer bijvoorbeeld: http://www.dicionarioinformal.com.br/ en
http://www.urbandictionary.com/newest.php?language=pt