Met enige regelmaat kom ik in Guarda in Noordoost-Portugal. Het is een heel aardige stad, maar daar gaat het in dit geval niet om. Ik kom er omdat mijn schoonfamilie er woont. Als we met het vliegtuig naar Portugal reizen, vliegen we naar Lissabon en nemen dan de trein naar Guarda. Het is best een flinke reis in de trein, maar de verbinding is feitelijk heel behoorlijk.
Het zal de macht der gewoonte zijn, maar de treinreis gaat dan steevast vanaf óf station Santa Apólonia óf dichter bij het vliegveld station Oriente via Coimbra naar het Noorden en Oosten. Het is de reis via de Beira Alta, vrij vertaald: de hoge provincie. Ik weet al heel lang dat je ook via de Beira Baixa, de lage provincie, per trein vanuit Lissabon naar Guarda kunt reizen. Maar dat doe je niet, omdat die trein sinds jaar en dag een minuut of tien later uit Lissabon vertrekt en er ook iets langer over doet.
Beira Baixa en Beira Alta
Die macht der gewoonte geldt trouwens ook voor de aanduidingen Beira Baixa en de Beira Alta. Beide provincies zijn in 1976 opgeheven. Waarschijnlijk omdat de nieuwe indeling wel nieuwe namen maar verder geen grote veranderingen bracht, hanteren de Portugezen nog vaak de oude namen.
En nu dan het verhaal. Eind oktober namen we opnieuw in Lissabon de trein naar Guarda, maar omdat de lijn via Coimbra en Beira Alta wordt gemoderniseerd, waardoor een heel stuk tijdelijk per busvervoer verloopt, zijn we dit keer heen en terug via Beira Baixa gereisd. Heen in het donker niets gezien. Terug de trein van 7.07 uur uit Guarda genomen. Na een uur, ongeveer bij Covilhã, werd het licht. Dan valt meteen op dat dit stuk van Portugal erg groen is. Veel vriendelijker dan het ruige, op zich ook mooie, laatste stuk van de Beira Alta naar Guarda.
Vijftig kilometer langs de Taag
Echt spectaculair wordt het pas na Vila Velha de Ródão. De rivier de Tejo, de Taag, komt ter hoogte van die plaats Portugal in en van Vila Velha tot meer dan vijftig kilometer verderop, tot vlak voor Abrantes, rijdt de trein door het Taagdal. Bij de aanleg van het spoor is handig gebruik gemaakt van dal en rivier.
Die rit van meer dan een halfuur is werkelijk schitterend. Overal het groen en een uitzicht op de vriendelijk voortkabbelende rivier geven al een feeërieke en gemoedelijk sfeer. Maar dat zou je ook kunnen beweren over een reisje langs de Rijn. Hier zijn de omstandigheden echter anders. Drie keer passeert de trein een brug voor het autoverkeer en verder is er op deze route niets anders dan de natuur. Er loopt nergens een autoweg langs dit deel van de Taag. Het rivierdal moet er al vele, vele eeuwen ongeveer zo uit zien. De belangrijkste ingreep van de mens was de aanleg van het spoor, maar in de trein merk je daar alleen van dat je vooruitgaat.
Tijdloos en verstild
Ik heb het ervaren als een reis door een volkomen tijdloos en verstild landschap. Een tafereeltje dat je in Europa niet vaak op die manier kunt meemaken. Op sommige stukken zijn wandelpaden aangelegd, veelal direct langs de waterkant. Je zou met een boot over de rivier kunnen varen, maar ik heb er geen gezien. Dit deel van de Taag is alleen op deze manier, vanuit de trein, te zien. Het spoor heeft hier een unieke positie.
Na zo’n verrassende ervaring is het de vraag wat we de volgende keer gaan doen. Ik denk dat ik het wel weet en opnieuw opteer voor de route door die al lang niet meer bestaande Beira Baixa.
Kristine Nuberg zegt
Wat leuk om hier te lezen over de treinreis die ik zelf al vele malen maakte. Castelo Branco naar Lissabon station Oriente, taxi of bus naar de airport en vice versa. Zorgen dat je de goede plaats reserveerde, aan het raam en uitzicht op de Taag. Genieten was dat altijd dat prachtige uitzicht op de Taag en de ongerepte omgeving!
Jule Hinrichs zegt
Over de ‘kwaliteit’ van deze treinreis zijn we het duidelijk eens Kristine. Ik had al veel langer gehoord dat die tocht langs de Taag erg fraai was, omdat je gewend bent door de Beira Alta te reizen blijf je dat dan ook maar doen. Volgende keer maak ik een meer bewuste keuze.
Geneviève Vanpoucke zegt
Heel leuk maar vooral interessant!
Wij verblijven elk jaar een paar maanden in Portugal. Wanneer de kleindochter op bezoek komt wil ze , samen met een vriendin, die treinreis maken.
Is het mogelijk om af te stappen en enkele uren later of een dag later een volgende trein te nemen?
Jule Hinrichs zegt
Volgens de informatie van de Portugese spoorwegen, op CP.PT, gaan er dagelijks flink wat treinen door de Beira Baixa, dus langs de Taag. De stoptreinen hebben ook enkele haltes tussen Abrantes en Vila Velha de Ródão, dus op die route. Dus met wat goed uitkienen en voorbereiden zou het moeten kunnen!