Sinds 2002 viert men in Montalegre, in het district Vila Real, de vooral vroeger gevreesde Vrijdag de Dertiende. Op die dag houdt Pater António Fontes een bezwering- en verbrandingsritueel. Hij bereidt een ‘magische drank’ bestaande uit cognac, suiker, appel, citroen en kaneel om daarmee boze geesten te verdrijven. Deze pater, beter bekend als Dom Bruxo, begint de ceremonie met ‘bezwerende’ woorden als uilen, kikkers, heksen, demonen, trollen, duivels en geesten van de mistige vlaktes.
In Montalegre, dat in de Peneda-Gerês ligt, wonen ‘omdenkers’. Zij beseffen dat pijn en angst onze ratio verduisteren en ons belemmeren in ons leven voorwaarts en doen vrijdag de dertiende niet af als ordinair bijgeloof over pech of rampspoed. Zij hebben niks met vooroordelen en hebben pech, hekserij, toverdrankjes en alternatieve geneeswijzen ruimschoots omarmd. Elke vrijdag de dertiende kent zijn eigen spiritueel bevrijdingsritueel voor blauwe plekken en ander verborgen verdriet en angst uit ons emotionele archief.
Vrijdag de 13e
Op vrijdag de dertiende gaat men in Montalegre out of the box. Mensen kiezen voor een andere weg dan het geijkte pad en tijdens zo’n initiatiewandeling worden ze geconfronteerd met hun angsten. De voor het feest ontworpen landschappen decors van bergen en valleien zijn gedrenkt in groene mystiek die het leven met angsten, pijn en lijden nabootsen. Een opdoemend dorp is gehuld in flarden van symboliek en fantasie en zodra men de contouren van het kasteel aan de horizon ontwaart klinken er de angstaanjagende geluiden uit de hel. Degenen die het pad hebben belopen voelen zich aan het einde gelouterd.
De duivel
Je kunt theatervoorstellingen en muziekopvoeringen bijwonen. De gemeenschappelijke deler van al die creatieve uitingen is dat de duivel overal en altijd opdoemt. Alles wat van tevoren in scène is gezet en alles wat spontaan gebeurt stroomt in elkaar over. Er ontstaat een toestand van spel en oneindige twijfel en het bijgeloof wint het van de realiteit.
Halloween
Elk jaar, op Halloween, bereidt het dorp zich voor om duizenden bezoekers te verwelkomen. De straten, huizen en winkels worden versierd met verlichte pompoenen, heksenbezems, zwarte doeken en spinnenwebben. Restaurants zorgen voor een speciaal menu met gerechten als varkensoor met kikkererwten, dodemanseieren of heksennieren.
Er is een parade, een toneelshow met animatie en vuur en er vinden allerlei voorstellingen plaats. En mocht je onverwacht in Montalegre of Vilar de Perdizes arriveren dan is er geen man overboord, want er zijn een paar ateliers waar meester-vermommers je in een mum van tijd van onschuldige vakantieganger in korte broek tot duivel, heks of onaards wezen omtoveren.
Congres van Popular Medicine
De viering in Vilar de Perdizes begint eigenlijk in 1980 als het congres van Popular Medicine er voor het eerst wordt georganiseerd. Daarna wordt vanaf 1983 dit evenement elk jaar in het eerste weekend van september gehouden. Tijdens dit congres komen onderwerpen als kruidengeneeskunde, mentale therapie, parapsychologie en exorcisme aan de orde. Als het mystieke congres woedt, wordt Vilar de Perdizes met zijn vierhonderd inwoners overspoeld met nieuwsgierige mensen.
En ook al geloof je er niet in, maar denk je, ’tja, misschien moet ik het roer eens omgooien’ en laat ik in 2023 naar Trás-os-Montes afreizen voor de 37e aflevering van dat occulte straatfeest, dan is hier wat meer informatie.
En graag roep ik iedereen op die al eens in Vilar de Perdizes was tijdens dit wonderbaarlijke festijn om ons een kort verslag te doen. Hoe was het en waarom moet je er wel of niet naartoe. Alvast dank!
.jpg#/media/File:Na_festa_da_Sexta_Feira_13,_Montalegre_(17142776800).jpg){kind=link}
Hoi Lotte,
Het duurde even voor ik doorhad dat jij drie evenementen beschrijft die op verschillende momenten in het jaar plaatsvinden. Uit nieuwsgierigheid downloadde ik het programma van het congres Medicina Popular van vorig jaar. Dat ziet er niet occult of mystiek uit, maar wel heel interessant en praktisch. Hoorcolleges door artsen, wetenschappers en therapeuten over verschillende soorten planten, over het gebruik van kruidenthee en producten uit de bijenkast. Jammer genoeg is het voor mij te ver uit de buurt, anders was ik zeer geïnteresseerd om ze bij te wonen!
Hoi Lotte,
Leuk dat je aandacht besteedt aan deze 3 feesten. Ik heb ze allemaal meegemaakt en het medische congres in Vilar de Perdizes “Vilar Medicine” vind ik niet mystiek of occult. Het is één en al commercie. Viel dus erg tegen. Geen aanrader.
Daarentegen is het feest in Montalegre ” Noite das Bruxas” heel erg gezellig. Het hele stadje is versierd in dit thema. Men begint met een gezamenlijke maaltijd in één van de restaurants. Grote lange tafels waar je aan plaats neemt. Pater Fontes heeft inderdaad een bezweringsritueel met zijn magische drankje. Daar start je mee alvorens je een heksenmaal nuttigt. Er zijn vele muziek-en theateroptredens. Het feest speelt zich voornamelijk af bij het kasteel.
En meestal eindigt het daar met vuurwerk. Ik heb er zelf ook aan deelgenomen als witte heks. Het is zeker een aanrader. En als je daar naar toe wil, reserveer dan bij een restaurant, want anders zit alles vol.