• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Logo Portugal Portal

Portugal Portal

Voor Portugalliefhebbers en -fanaten

  • Wonen & Werken
  • Natuur & Ontspanning
  • Eten & Drinken
  • Cultuur & Maatschappij

Over zonnige zaterdagen en het beddenlaken van de bruid

Door Han Overkamp Reageer
Gepubliceerd op 23 januari 2018

Veel spreekwoorden, en de Portugese zijn daar geen uitzondering op, maken de indruk van een ijzeren wetmatigheid te zijn. Ze zijn star en onveranderlijk fixos e imutáveis of zelfs versteende formuleringen fórmulas petrificadas. Een zo’n formulering is het Quanto mais … Hoe meer…

Bijvoorbeeld Quanto mais fala, mais erra hoe meer men praat, hoe meer men zich vergist. Een andere formulering zegt dat er niets is waar gelijktijdig ook wat anders bij hoort. Não há bela, sem senão. Ook een mooie vrouw heeft haar gebrek.

Bij zulk soort spreekwoorden wordt er dan graag een vervolg achtergeplakt volgens het schema: er is noch … zonder …, noch …zonder … Het vorige spreekwoord luidt dan in een uitgebreide versie Não há bela, sem senão, nem feia sem a sua afeição. Er is noch een mooie vrouw zonder een gebrek, noch een lelijke zonder lieflijk te zijn. In de meeste gevallen gaat het, zoals bij het laatstgenoemde voorbeeld, om een omkering of het belichten van een deelgebied van dezelfde zaak. Waarmee men dan de eerste bewering wil staven.

bruid
Foto Pixabay

Maar vaak kun je je afvragen wat het eerste deel eigenlijk met het tweede deel te maken heeft. Neem bijvoorbeeld het spreekwoord Não há sábado sem sol, nem noiva sem lençol. Dat rijmt wel in het Portugees maar niet in mijn vertaling: er is geen zaterdag zonder zon, noch een bruid zonder beddenlaken. Om te beginnen ben ik verbaasd: hoezo is er geen zaterdag zonder zon. Ik kan getuigen dat dit niet klopt, de zonuren in de Algarve mogen dan wel het dubbele zijn van die in Amsterdam; op sommige zaterdagen in Portugal regende het! Ook al grapt een Portugese bekende dat het een traditie is in Portugal dat op zaterdag de zon schijnt, ook al schijnt hij niet. Segundo a tradição, faz sempre sol ao sábado, mesmo em tempo de chuva.

Laat ik het houden bij de verklaring dat de zaterdag voor velen een zonnige dag is, omdat er dan niet gewerkt hoeft te worden. Dat past dan ook beter bij een andere versie van dit spreekwoord. Não há sábado sem sol, nem domingo sem missa, nem segunda sem preguiça. Geen zaterdag zonder zon, geen zondag zonder een mis en geen maandag zonder luiheid.

Daar komt dan bij dat op zaterdag graag getrouwd wordt in Portugal. En dan zijn we terug bij de eerste versie van het spreekwoord. De zon schijnt op zaterdag en het beddenlaken laat zien dat het huwelijk voltrokken is.

Voor wie zelf verklaringen wil zoeken volgen hier nog een paar andere ‘zonnige zaterdagen’.

Não há sábado sem sol, …

nem domingo sem missa, nem menina sem o seu derriço
noch een zondag zonder mis, noch meisjes die niet flirten

nem domingo sem pão mole
noch een zondag zonder vers brood

nem jardim sem flores, nem velhas sem dores, nem moças sem seus amores
noch een tuin zonder bloemen, noch oude vrouwen zonder pijn, noch meisjes zonder hun liefdesaffaires

nem Maria sem ventura
noch Maria zonder geluk

nem Maria sem sua tia
noch Maria zonder haar tante

Dit is aflevering 15 in de serie “Portugese taalweetjes”. De vorige delen kun je hier lezen alle taalweetjes

Bronnen: de serie ‘essa nossa ditosa língua’ van Peter Koj in de Portugal-Post en het boek ‘Passatempo Proverbial’ van dezelfde auteur.


« 3 maanden na de brand, een update
Dierenhulp: kinderen hebben de toekomst »

Categorie: Cultuur & Maatschappij Trefwoorden: cultuur, taal, taalweetjes, volksgebruiken

Over Han Overkamp

Rond de eeuwwisseling verhuisden ik en tarsilla van Zeist naar de Serra d’Estrella (Torrozelo) en later naar de Algarve (Olhão). Van een voorgenomen verhuizing naar Sintra is het niet meer gekomen; het leven bleek weer eens sterker dan de leer. Terug in Zeist, na tien jaar, ervoeren we dat we in Nederland harder nodig waren dan in Portugal. Sinds 2018 schrijf ik voor dit portaal. Begonnen met de serie taalweetjes ben ik allengs vaker over onderwerpen uit de geschiedenis gaan schrijven. Daarbij zet ik graag de Algarve in het licht; iets wat ik mij al had voorgenomen in de tijd dat we er woonden.
Geschiedenis is een boeiende hobby, vooral omdat veel van wat nog als ‘nationale trots’ wordt beleefd nu ter discussie staat, ook in Portugal. Waren onze Gouden Eeuw en de daarmee samenhangende rijkdom misschien wel een hel voor onze koloniën? Zijn al die standbeelden (ook die in de Algarve) wel verdiend? Waren die ‘ontdekkingen’ toentertijd eigenlijk agressieve veroveringen? Laat je verrassen!

Lees Interacties

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Ook leuk om te lezen

markt
Portugees-Nederlandse cultuurschokken
Woord van het Jaar
Het Woord van het Jaar in drie talen
Waar komt die Portugese muzikale rijkdom vandaan?

Primaire Sidebar

Zoek je iets?

Wil je Portugal Portal volgen?

Kies voor de nieuwsbrief, voor follow.it of voor sociale media

Kies hier

Onze sponsoren

Bekijk de sponsoren

Trefwoorden

Alentejo Algarve Aveiro Beiras boeken boekrecensie Coimbra column Corona cultuur dieren economie emigratie emigreren fado feest gastronomie geloof geschiedenis kunst land Lissabon literatuur milieu muziek natuur natuurpark Noord-Portugal overwinteren Porto Portugal recept reizen steden taal taalweetjes toerisme traditie Trás-os-Montes vakantie verbouwen volksgebruiken wandelen werken wijn

Recente reacties

  • Cees Groenewegen op Animal Farm in de Serra: “Ik begrijp je bekommering om dierenleed, maar vergeet nooit dat mensen in het ene land nu eenmaal anders met dieren…”
  • Nico Croon op Een dag zonder stroom: “Ha Cees, Mijn vrouw en ik touren op dit moment door Portugal en ik lees je verhalen nu in een…”
  • JP Nols op Maître Jacques en Portugal (deel 1): “Beste Geert, U heeft helemaal gelijk ! Mooie interessante tekst trouwens. Jaques Brel was eerder afkeurend tegenover de Bourgeoisie en…”
  • stevewn op Maître Jacques en Portugal (deel 2): “een prachtig stuk over de legendarische Jaques Brel !”
  • Ernst Schade op Maître Jacques en Portugal (deel 1): “Prachtig verhaal, Geert Brabant! Dank!”

Footer

  • Home
  • Over Portugal Portal
  • Alle artikelen
  • De schrijvers van Portugal Portal
  • Privacy
  • Cookie policy
  • Contact

Wil je Portugal Portal volgen?

Dat kan op drie manieren!

Kies hier

Portugal Portal

Meer informatie over Portugal Portal

mailportugalportal@gmail.com

  • E-mail
  • Facebook
  • Instagram

© 2025 Copyright Portugal Portal 2023

Beheer je privacy

Om de beste ervaringen te bieden, gebruiken wij en onze partners technologieën zoals cookies om informatie over het apparaat op te slaan en/of te openen. Toestemming voor deze technologieën stelt ons en onze partners in staat om persoonlijke gegevens zoals surfgedrag of unieke ID's op deze site te verwerken en om gepersonaliseerde en niet-gepersonaliseerde advertenties te tonen. Als u geen toestemming geeft of deze intrekt, kan dit invloed hebben op bepaalde functies.

Klik hieronder om in te stemmen met het bovenstaande of om specifieke keuzes te maken. Je keuzes zullen alleen worden toegepast op deze site. Je kunt je instellingen te allen tijde wijzigen, inclusief het intrekken van je toestemming, door gebruik te maken van de knoppen op het Cookiebeleid of door te klikken op de knop 'Toestemming beheren' onderaan het scherm.

Functioneel Altijd actief
The technical storage or access is strictly necessary for the legitimate purpose of enabling the use of a specific service explicitly requested by the subscriber or user, or for the sole purpose of carrying out the transmission of a communication over an electronic communications network.
Preferences
The technical storage or access is necessary for the legitimate purpose of storing preferences that are not requested by the subscriber or user.
Statistieken
The technical storage or access that is used exclusively for statistical purposes. The technical storage or access that is used exclusively for anonymous statistical purposes. Without a subpoena, voluntary compliance on the part of your Internet Service Provider, or additional records from a third party, information stored or retrieved for this purpose alone cannot usually be used to identify you.
Marketing
The technical storage or access is required to create user profiles to send advertising, or to track the user on a website or across several websites for similar marketing purposes.
Statistieken

Marketing

Toepassingen
Altijd actief

Altijd actief
Beheer opties Beheer diensten Beheer {vendor_count} leveranciers Lees meer over deze doeleinden
Beheer opties
{title} {title} {title}