Portugezen houden van slakken. Per hoofd van de bevolking worden er in Portugal veel meer slakken gegeten dan in Frankrijk. Niks geen escargots dus maar caracóis of caracoletas.
Smaak
De caracoletas zijn groter dan de caracóis en zijn ook wat duurder. Ze zijn niet noodzakelijkerwijze lekkerder, over smaak valt immers niet te twisten. Maar hoe groter de slak, hoe minder gedoe. De slak is een seizoensgebonden lekkernij, verse slakken zijn verkrijgbaar van mei tot augustus, in de maanden zonder r dus.
In die periode zie je dan ook overal en vooral in het zuiden, borden bij restaurants verschijnen met creatieve tekeningen van een slak. Soms met het woordje há erbij, wat in dit geval “er zijn” betekent. In de Algarve zie je in april regelmatig mensen langs de kant van de weg slakken rapen, slechts gewapend met een lege plastic waterfles. ’s Morgens vroeg als de dauw op de bladeren staat en de slakken nog vlijtig aan het foerageren zijn. Het is een zeer ecologisch gebeuren al geloof ik best dat de slakken in restaurants en in de handel ook gewoon gekweekt worden.
Caloriearm
Een portie caracóis kost ergens tussen de vijf en tien euro en wordt meestal geserveerd met traditioneel stevig witbrood en boter. En een houten prikkertje, zo’n tandenstoker, om de beestjes uit hun huis te trekken. Als ze op de juiste wijze gekookt zijn, dan steekt het kopje van de slak naar buiten en heb je geen gereedschap nodig. Je zuigt de slak tussen je lippen zo zijn huis uit. Deze slakken verzuipen niet in de kruidenboter maar worden gekookt met olijfolie, knoflook, ui en kruiden.
Het is caloriearm voedsel maar rijk aan proteïnen. De meeste slakken worden verorberd in traditionele Portugese restaurants en cafetarias, maar je kunt ze ook kant-en-klaar gekookt in de supermarkt kopen. Kwestie van even opwarmen. Sommige liefhebbers kopen de slakken levend om ze zelf naar eigen smaak te koken.
Net zoals in Nederland de mosselen levend worden gekookt, gaan ook de slakken kakelvers de kookpan in, met water en wat groenten en kruiden. Slakken moeten wat langer koken dan mosselen, maar pas op dat je niet overdrijft want dan zijn ze net kauwgum. In het begin even goed opletten want anders dan een mossel kan een slak wel ontsnappen. Je moet de kookpan goed afdekken, de caracóis zijn nog verdraaid snel als het ze te heet onder de voeten wordt.
De slak is voor de Portugees de camarão do mato, de garnaal van het land. Mosselen en garnalen waren ooit armeluisvoedsel waar de elite haar neus voor ophaalde. Wie van mosselen of garnalen houdt, kan gerust de Portugese slak proberen.
Dit is een van de 204 minihoofdstukjes uit het recent verschenen boek ‘Portugal, stukje bij beetje‘, verkrijgbaar/te bestellen bij alle boekhandels in Nederland en België en tevens via Bol.com. Wie ‘Portugal, stukje bij beetje’ in Portugal wil bestellen kan e-mailen naar portugalstukjebijbeetje@gmail.com.
Interessant verhaal. Moest wel lachen toen ik het filmpje zag. Jouw advies: “Slakken moeten wat langer koken dan mosselen, maar pas op dat je niet overdrijft want dan zijn ze net kauwgum”. Ik kook mosselen 2 keer op en klaar, slakken dus iets langer… Maar in het filmpje kookt de cozinheira ze een paar keer op en dan een uur lekker laten koken… Ben benieuwd of je ze al een keer op die manier bereid hebt en wat je ervan vond.
Wij doen het net als jij, mosselen twee keer opkoken en de slakken misschien een minuut of 5 maximaal. Wat zij in het filmpje doet is alweer een andere versie, ook met andere ingredienten dan de traditionele slakken. Wij hebben dat nog nooit geprobeerd …
Heerlijk die al die soorten slakken.
Er zijn in Portugal slakkenfarms. In de Alentejo hebben wij er een bezocht. Kregen spontaan een rondleiding. Dit was in de r-maanden. Het was rond de farm ook een slakkengebeuren. En in de r-maanden wordt op de farm, met veel handwerk, gezorgd dat de slakken hun jongen binnen op speciale bakken uitzetten. Later worden alle slakken weer in de kassen geplaatst. Het restaurant bij de farm heeft dan in die periode ook geen slak op het menu staan. Deze farm leverde ook aan een grote winkelketen hier in Portugal.
Cees, wat goed dat er in het najaar een boek over Portugal van jou uitkomt. Ben benieuwd.
Leuk verhaal over de slak, vanmiddag na de regenbui, heb ik er met trimmen heel veel kapot gelopen, er lagen er te veel op de weg om ze te ontwijken, sorry …
We zijn stiknieuwsgierig naar jouw boek
Caracóis, zo noemen sommige Portugezen mensen die de hele dag op het strand liggen te bakken. In Santa Luzia meer dan eens gehoord.