De Goís was in de 16e eeuw de voornaamste humanist van Portugal. Hij is ook de belichaming van de verbinding tussen Portugal en de Nederlanden, omdat hij getrouwd was met een Nederlandse en jarenlang de Portugese handelspost in Antwerpen leidde.
De ALDI is onlangs gearriveerd in ons stadje Vila Praia de Âncora. Bij de opening stonden de mensen te wachten in een lange rij tot aan de rotonde toe. Ook ik was nieuwsgierig! De volgende ochtend om klokslag 08:00 uur ben ik de eerste die naar binnen mag.
Damien de Goes
Ook deze Aldi ziet er uit zoals ik de winkel in Nederland ken: dozen! Als ik de fruitafdeling passeer, valt mijn bek open. Daar sta ik oog aan oog met Portugals grootste intellectueel. De kop van Damião de Goís staat afgebeeld op een goedkoop 3 literpak rode Alentejowijn. In de aanbieding nog wel!
De meesten zegt de naam Damião de Góis helemaal niets maar als amateur-Erasmuslezer ken ik hem goed. Hij is namelijk een van de voornaamste humanisten van Portugal.
Damião de Goís is een alleskunner en -kenner. Als leerling van Erasmus is hij vloeiend in Latijn en Grieks. En zoals de humanisten van die tijd keert hij zich tegen het religieuze establishment.
Ethiopiërs en de Sami
In zijn beroemdste boek Fides, Religio, Moresque Aethiopum beschreef hij het geloof en de gewoonten van de Ethiopiërs. Ook schreef hij een boek over de Lappen uit Noord-Finland.
Kunst
Naast schrijver is hij fanatiek kunstverzamelaar (met name Jeroen Bosch) en hij componeert muziek.
500 jaar later schrijft onze Gerrit Komrij een libretto voor de door de Goís gecomponeerde “Melodias estranhas”.
Het is niet goed afgelopen met De Goís. Vrije nieuwsgierige geesten zijn bedreigend. Vooral voor religieuze conservatieven. Bij terugkeer in Portugal heeft de katholieke inquisitie hem vermoord!
Ik kocht meteen 3 pakken De Goís en proostte nog diezelfde dag op een groot man!
Meer weten over Damião de Goís?
Marieleen zegt
Dank je wel voor dit interessante artikel. Ik heb weer iets bijgeleerd ! Vooral die verbindingen tussen de verschillende landen op mensenmaat gerealiseerd door handel, huwelijken enz.
Olga Ruitenberg zegt
Wat een prachtig verhaal. Mijn (Portugese) man kent Damianus à Goës niet.
Kennelijk een vergeten hoofdstuk in Portugal. Hartelijk dank.
Olga