• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Portugal Portal

Portugal Portal

Informatie over wonen, werken en genieten in Portugal

  • Wonen & Werken
  • Natuur & Ontspanning
  • Eten & Drinken
  • Cultuur & Maatschappij

Valse vrienden

Door Karolien van Eck 1 reactie
Gepubliceerd op 31 januari 2015 bijgewerkt op 3 september 2020

Valse vrienden zijn woorden die in hun vorm op een woord uit een andere taal lijken, maar toch niet dezelfde betekenis hebben, zodat er gemakkelijk verwarring ontstaat. Die verwarring uit zich in versprekingen, in vertaalfouten of in verkeerd begrijpen.

Valse vrienden kunnen ook gebruikt worden om een humoristisch effect te verkrijgen, bijvoorbeeld met meertalige woordspelingen. Het verschijnsel doet zich voor tussen twee verschillende talen, bijvoorbeeld het Nederlands en het Portugees en soms ook tussen varianten van eenzelfde taal.

Vrienden
Foto Florentia Buckingham, Pixabay

In het Frans heeft men het over faux amis, in het Engels over false friends en in het Duits falsche Freunde genoemd worden. De meeste sites op het internet vermelden hier verder ook nog bij dat de Franse aanduiding de oudste is en dat de term in 1928 werd gemunt door Maxime Koessler en Jules Derocquigny, in hun boek “Les faux amis ou les trahisons du vocabulaire anglais”.

Het is altijd een goed idee om te zoeken naar overeenkomsten en houvast als je een boodschap in een ander taal moet begrijpen, maar soms gaat het dus flink mis!

Geconserveerd

Kijk maar eens naar een paar voorbeelden van hoe deze valse vrienden in de Nederlandse en Portugese taal voor grappige situaties zorgden – alhoewel, ik voelde me eigenlijk nogal opgelaten toen ik per ongeluk “geconserveerd” vertaalde als beschrijving van een bepaald persoon waarvan gezegd werd dat hij nogal “conservador” (conservatief dus!) was.

Verkouden

Als een Portugees verkouden (“constipado”) is kan hij maar beter niet in de Nederlandse apotheek een middel tegen constipatie vragen, want dan wordt hij toch van iets heel anders af (of aan!) geholpen.

Advertentie

Als u een advertentie wilt plaatsen, vraag dan liever niet om een “advertência” (dat is een waarschuwing), “anúncio” is het woord dat u zoekt.

Olie en azijn

Verwart u ook altijd “azeite” (olijfolie) met azijn? Of “carta” (brief) met kaart en dan vervolgens de “mapa” (plattegrond) weer met map? En hebt u wel eens om de “nota” (bankbiljet) gevraagd in een restaurant? U bedoelde natuurlijk de “conta” (en nee, dat verwijst niet naar het achterwerk van de ober! Maar u kunt dit probleem trouwens wel makkelijk oplossen door gewoon het volgende zinnetje te zeggen: “Uw kont zit vast van voren” – dan begrijpt de man vast wel dat u “a conta, se faz favor” bedoelt).

Vaas en kop

En dan heb ik het nog niet gehad over “vaso” (bloempot, geen vaas), “copo” (dat is een glas, geen kop), “cigarro” (een sigaret, geen sigaar) en “ler” (lezen, niet leren!). En zo kunnen we natuurlijk nog wel een tijd doorgaan.

Omgekeerd

Er bestaat vast geen taalkundige term voor het omgekeerde van valse vrienden maar ik weet wel dat het tegenovergestelde mij ook regelmatig is overkomen; oftewel dat ik veel moeite deed om een bepaald begrip in een andere taal te omschrijven, omdat ik de vertaling niet wist, en dan bleek dat in die taal bijna hetzelfde woord werd gebruikt. Zo stond ik in een Surinaamse toko in Utrecht te zoeken naar gedroogde stokvis om een Portugese bacalhauschotel te maken en ik legde dat nogal omslachtig uit aan de behulpzame verkoopster die na een tijdje zei “ahhhhh, bakkeljauw!”.

Zo kan het dus ook!

« São Gonçalinho
Pedro en Inês de Castro »

Categorie: Cultuur & Maatschappij Trefwoorden: taal, valse vrienden

Over Karolien van Eck

Karolien van Eck ontmoette in 1985, op vakantie in Portugal, João, haar huidige man. Ze besloot haar studie te onderbreken en woonde een jaar lang in Lissabon op de stadscamping waar ze mensen uit alle windstreken en culturen leerde kennen. Terug in Nederland, met João, studeerde ze Portugees aan de universiteit van Utrecht, waar ze vervolgens tussen 1995 en 2003 meewerkte aan de totstandkoming van het Prisma Groot Portugees woordenboek. Karolien werkte daarnaast als docente Portugees (aan verschillende Volksuniversiteiten en later in haar eigen taleninstituut in Utrecht) en als (beëdigd) vertaalster. Toen hun oudste zoon in 2003 6 jaar werd besloten Karolien en João zich in Portugal te vestigen. Ze kozen Caldas da Rainha om de rijke historie en de vele banden met de kunst (keramiek, beeldende kunst), en ook omdat het zo goed gelokaliseerd is. Taal is Karolien’s passie en daarover schrijft zij haar columns. Meer informatie: www.karolienvaneck.com

Lees Interacties

Reacties

  1. Karin zegt

    6 februari 2015 om 02:04

    Wat denk je van een “prato com oliveiras” toen ik een schoteltje met olijven neerzette…of dacht dat ik moest luisteren als ze aan hun oorlelletje trekken (en willen zeggen.. dat is lekker) of als iemand op de rug van z’n hand tikt en ik dacht dat ie bekende dat ie homo was… en alleen maar wilde zeggen dat ie zo weg zou gaan.

    Beantwoorden

Geef een reactie Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Ook leuk om te lezen

Braziliaans wordt soms gewoon als aparte taal gezien.
Alle Latijns-Amerikanen spreken Portugees!
Bordje wat naar Cu de Judas verwijst
De kont van Judas en ‘Het Echte Portugal’
Maleisisch snelwegbord "1000"
DUIZEND!

Primaire Sidebar

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

en ontvang elke week gratis de nieuwste artikelen over Portugal in je mailbox.

Aanmelden

Zoek je iets?

Onze sponsoren

Bekijk de sponsoren

Trefwoorden

accommodatie Alentejo Algarve Aveiro Beiras boeken boekrecensie Coimbra column Corona cultuur dagboek dieren economie emigratie emigreren fado feest gastronomie geloof geschiedenis kunst land Lissabon literatuur milieu muziek natuurpark Noord-Portugal Portugal recept reizen steden taal taalweetjes Tavira toerisme traditie Trás-os-Montes vakantie verbouwen volksgebruiken wandelen werken wijn

Recente reacties

  • Dominique Gal op Uit het rijke Romeinse verleden  : “Begin 2000 werd in Elvas, ik denk rond São Vicente, door een boer een grote Romeinse villa ontdekt. Een heel…”
  • Josephine Eijnthoven op Uit het rijke Romeinse verleden  : “Wat een leuke ervaring! Het is me gegarandeerd door een suppoost in het museum van Rabacal dat tegen eind van…”
  • Albert van den Berg op Uit het rijke Romeinse verleden  : “Ik ben hier vorig jaar mei binnen geweest. Ik reed er langs en was nieuwsgierig wat het was, een vriendelijk…”
  • Arlette op Stoelnummers in de Portugese trein, een verklaring.: “Dank voor de explcatie van de stoelnummers. Al jarenlang mijn hoofd over gebroken. Over de huisnummers : Pas sinds kort…”
  • JPJ Schildt op Stoelnummers in de Portugese trein, een verklaring.: “Ik vermoed dat de huisnummering gewoon de volgorde van bouwen is geweest. In Nederland krijgt het tussengebouwde huis een letter…”

Footer

  • Home
  • Over Portugal Portal
  • Alle artikelen
  • Archief
  • Schrijvers
  • Privacy
  • Cookie policy
  • Contact

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

en ontvang elke week gratis de nieuwste artikelen over Portugal in je mailbox.

Aanmelden

Portugal Portal

Meer informatie over Portugal Portal

mailportugalportal@gmail.com

  • E-mail
  • Facebook
  • Instagram

© 2023 Copyright Portugal Portal 2023

Beheer cookie toestemming
Om deze website goed te laten werken, te optimaliseren en personaliseren en content van social media te kunnen tonen worden cookies geplaatst.
Functioneel Altijd actief
The technical storage or access is strictly necessary for the legitimate purpose of enabling the use of a specific service explicitly requested by the subscriber or user, or for the sole purpose of carrying out the transmission of a communication over an electronic communications network.
Preferences
The technical storage or access is necessary for the legitimate purpose of storing preferences that are not requested by the subscriber or user.
Statistieken
The technical storage or access that is used exclusively for statistical purposes. The technical storage or access that is used exclusively for anonymous statistical purposes. Without a subpoena, voluntary compliance on the part of your Internet Service Provider, or additional records from a third party, information stored or retrieved for this purpose alone cannot usually be used to identify you.
Marketing
The technical storage or access is required to create user profiles to send advertising, or to track the user on a website or across several websites for similar marketing purposes.
Beheer opties Beheer diensten Beheer leveranciers Lees meer over deze doeleinden
Zelf instellen
{title} {title} {title}