• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Logo Portugal Portal

Portugal Portal

Voor Portugalliefhebbers en -fanaten

  • Wonen & Werken
  • Natuur & Ontspanning
  • Eten & Drinken
  • Cultuur & Maatschappij

Trots

Door Karolien van Eck 2 reacties
Gepubliceerd op 9 november 2013 bijgewerkt op 2 september 2020

Een paar maanden geleden was ik aanwezig bij een rechtszitting van een Nederlandse staatsburger wiens mate van schuld aan een misdrijf door de rechtbank moest worden vastgesteld. Op grond van getuigenverklaringen, documenten, verslagen en persoonlijkheidsbeoordelingen moest de rechtbank bepalen of het gedrag van deze verdachte er wel of niet toe had geleid dat de handelingen waarvoor hij terecht stond hem daadwerkelijk te verwijten vielen.

De verdediging van het slachtoffer was er uiteraard alles aan gelegen de gedragingen van de verdachte op dusdanige wijze uit te leggen dat hij in een kwaad daglicht kwam te staan, die partij wilde natuurlijk graag genoegdoening voor de geleden schade.

Oordeel gekleurd door cultuur

Het viel mij daarbij weer pijnlijk op dat gebrek aan kennis van iemands achtergrond en cultuur ertoe kan leiden dat diens handelingen op een andere manier worden uitgelegd dan hetgeen hij had bedoeld en dat dat in het ergste geval er zelfs toe kan leiden dat iemand daarop wordt veroordeeld of gecensureerd; dus niet zozeer op grond van zijn – in beginsel goede – intentie maar op hetgeen de ander ziet, terwijl diens oordeel over de feiten gekleurd is door zijn eigen achtergrond en cultuur.

Mijn oudste heeft filosofie op school en we hebben tegenwoordig gesprekken over bijvoorbeeld Aristoteles en de deugdethiek en Kant en de plichtsethiek – als je handelt zoals het jou juist voorkomt en dus je plicht doet – je handelt zoals je zelf ook behandeld wilt worden – dan handel je goed en moet je daarop worden beoordeeld. Maar om de ware intentie van een ander te beoordelen moet je een en ander natuurlijk wel in het juiste perspectief kunnen plaatsen.

Arme sloeber of vermogend man?

Terug naar het concrete geval van de rechtzitting; toen het bedrag werd genoemd van de uitkering die de Nederlandse (werkloze) verdachte ten tijde van het plegen van de daden ontving, veranderde hij – hoe je het ook wendt of keert in de huidige conjunctuur – in de ogen van de aanwezige partijen van arme sloeber in een relatief “vermogend man”. Het feit dat hij zich ophield in goedkope gelegenheden – hij at regelmatig in een gelegenheid voor daklozen en sliep in een tentje – was voor de tegenpartij een duidelijk teken dat hij niet helemaal in orde was en kwade zin had. De Calvinistische inslag van deze man – van de naoorlogse generatie – en zijn “doe maar gewoon dan doe je al gek genoeg”-houding werden duidelijk niet herkend en erkend en daardoor negatief beoordeeld door een aantal van de aanwezigen.

Foto: Biblioteca Municipal de Figueiró dos Vinhos
Foto Biblioteca Municipal de Figueiró dos Vinhos

Hoe duurder hoe beter?

En ik moest denken aan hoe verschillend de kwaliteit “trots” kan worden ingevuld. In de Portugese cultuur is laten zien wat je hebt – kijk maar naar de geschiedenis van het land door de eeuwen heen – een uiting van trots. Breed laten hangen, ook al heb je het niet breed, tegenover trots zijn op wat je bespaart, wat een meer Nederlandse houding is. Kijk maar eens naar de verschillen in reactie als je de prijs van een net gekocht item mededeelt; een Nederlander is meestal trots op een lage prijs, voor een Portugees is het vaak “hoe duurder hoe beter”. Ik ben ervan overtuigd dat om die reden de markt voor tweedehands spullen in Portugal nog steeds niet veel succes heeft, alhoewel dat ook snel verandert.

De moraal van dit verhaal

Laten we toch met z’n allen proberen niet altijd de gedragingen van een ander alleen in ons eigen kadertje te zien, geef ruimte aan een andere interpretatie en ga ervan uit dat de ander wellicht handelt uit de juiste overweging en met een plicht- en deugdethiek die oppervlakkig bezien misschien anders zijn dan die van ons, maar daarom niet meteen minder waard.

Een beetje Kant, een beetje Calvijn, een beetje Aristoteles, we maken er gewoon een ouderwetse hutspot van…

Wil je meedenken over dit onderwerp? Schrijf je reactie hieronder!
Ook als je vragen hebt over de Portugese taal zal ik die graag bekijken.


« Hoe komt de aanslag inkomstenbelasting tot stand
Kweepeer muffins »

Categorie: Cultuur & Maatschappij Trefwoorden: ethiek, justitie, rechtbank, trots, volksaard, vooroordelen

Over Karolien van Eck

Karolien van Eck ontmoette in 1985, op vakantie in Portugal, João, haar huidige man. Ze besloot haar studie te onderbreken en woonde een jaar lang in Lissabon op de stadscamping waar ze mensen uit alle windstreken en culturen leerde kennen. Terug in Nederland, met João, studeerde ze Portugees aan de universiteit van Utrecht, waar ze vervolgens tussen 1995 en 2003 meewerkte aan de totstandkoming van het Prisma Groot Portugees woordenboek. Karolien werkte daarnaast als docente Portugees (aan verschillende Volksuniversiteiten en later in haar eigen taleninstituut in Utrecht) en als (beëdigd) vertaalster. Toen hun oudste zoon in 2003 6 jaar werd besloten Karolien en João zich in Portugal te vestigen. Ze kozen Caldas da Rainha om de rijke historie en de vele banden met de kunst (keramiek, beeldende kunst), en ook omdat het zo goed gelokaliseerd is. Taal is Karolien’s passie en daarover schrijft zij haar columns. Meer informatie: www.karolienvaneck.com

Lees Interacties

Reacties

  1. sjannie verstegen zegt

    2 december 2013 om 07:52

    Mooi voorbeeld van een cultuurgebonden begrip, Karolien. De man kan dus, als ik het goed begrijp, een zwaardere straf uitzitten dan in Ned. Als ze het al niet breed hebben daar in Portugal waarom laten ze het dan “breed hangen”?
    Ik ben dan wel van onder de rivieren maar wel blij met Aristoteles, Kant en Calvijn. Want doordat ons zuinigheid werd bijgebracht weet ik er nog steeds wat van te maken.
    Groet, Sjannie

    Beantwoorden
    • Karolien van Eck zegt

      12 januari 2014 om 17:47

      Dank je wel voor je reactie, Sjannie, deze meneer werd (gelukkig) uiteindelijk vrijgesproken. Vriendelijke groet, Karolien

      Beantwoorden

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Ook leuk om te lezen

gezicht van vrouw met snor
Tien vooroordelen over Portugal
ikea Algarve
Ikea en de Algarvios
Halfvol of halfleeg?

Primaire Sidebar

Zoek je iets?

Kenters

Wil je Portugal Portal volgen?

Kies voor de nieuwsbrief, voor follow.it of voor sociale media

Kies hier

Onze sponsoren

Bekijk de sponsoren

Trefwoorden

Alentejo Algarve Aveiro Beiras boeken boekrecensie Coimbra column Corona cultuur dieren economie emigratie emigreren fado feest gastronomie geloof geschiedenis kunst land Lissabon literatuur milieu muziek natuur natuurpark Noord-Portugal overwinteren Porto Portugal recept reizen steden taal taalweetjes toerisme traditie Trás-os-Montes vakantie verbouwen volksgebruiken wandelen werken wijn

Recente reacties

  • Marc van Driel op De geboorte van het Portugees. Het verhaal van een taal.: “Beste Janwillem, een prachtig stuk. Met veel plezier gelezen. Je maakt ergens melding over het verband tussen Poortugaal en Portugal.…”
  • Gerard Spring in 't Veld op Boodschappen doen: “Leuk artikel Mariska, Wij kochten een woning in 2011 in het noorden van Portugal op 16 km van de Spaanse…”
  • Josephine lucassen op Boodschappen doen: “heel leuk artikel en goed herkenbaar. dank voor het delen”
  • Mariska Roos op Portugees-Nederlandse cultuurschokken: “Wij hadden zo’n zelfde ervaring midden in een park in Viseu toe we hier net woonden. Twee vrouwen zaten er…”
  • Geert Brabant op Interessante recente muziekreleases (2025/5): “👍”

Footer

  • Home
  • Over Portugal Portal
  • Alle artikelen
  • De schrijvers van Portugal Portal
  • Privacy
  • Cookie policy
  • Contact

Wil je Portugal Portal volgen?

Dat kan op drie manieren!

Kies hier

Portugal Portal

Meer informatie over Portugal Portal

mailportugalportal@gmail.com

  • E-mail
  • Facebook
  • Instagram

© 2025 Copyright Portugal Portal 2023

Beheer cookie toestemming
Om deze website goed te laten werken, te optimaliseren en personaliseren en content van social media te kunnen tonen worden cookies geplaatst.
Functioneel Altijd actief
The technical storage or access is strictly necessary for the legitimate purpose of enabling the use of a specific service explicitly requested by the subscriber or user, or for the sole purpose of carrying out the transmission of a communication over an electronic communications network.
Preferences
The technical storage or access is necessary for the legitimate purpose of storing preferences that are not requested by the subscriber or user.
Statistieken
The technical storage or access that is used exclusively for statistical purposes. The technical storage or access that is used exclusively for anonymous statistical purposes. Without a subpoena, voluntary compliance on the part of your Internet Service Provider, or additional records from a third party, information stored or retrieved for this purpose alone cannot usually be used to identify you.
Marketing
The technical storage or access is required to create user profiles to send advertising, or to track the user on a website or across several websites for similar marketing purposes.
Beheer opties Beheer diensten Beheer {vendor_count} leveranciers Lees meer over deze doeleinden
Zelf instellen
{title} {title} {title}