Stemmen voor de Europese verkiezingen

Om de vijf jaar verkiezen de burgers van de Europese Unie de leden van het Europees Parlement. In juni 2024 worden deze verkiezingen gehouden in alle landen van de Europese Unie. Hoe gaat dat als je niet in je eigen land bent, bijvoorbeeld in Portugal, op de verkiezingsdag?

Wanneer zijn de verkiezingen en waarom?

In Portugal en in België zijn de verkiezingen voor het Europees Parlement op zondag 9 juni 2024. In Nederland wordt voor dezelfde verkiezingen eerder gestemd, namelijk op donderdag 6 juni. Geen Europese eenheid dus in dit geval!

Waarom?

Verkiezingen in Portugal vinden altijd plaats op zondag of op een feestdag, in overeenstemming met de kieswet, uitgevoerd door de Comissão Nacional de Eleições (CNE). In Portugal is de verkiezing op een zon- of feestdag vastgesteld om zoveel mogelijk kiezers de kans te geven om te stemmen. Veel mensen hebben op zo’n dag meer gelegenheid om te stemmen, zonder problemen met werkverplichtingen of andere dagelijkse activiteiten.

Waarom stemmen we in Nederland op donderdag voor het Europees Parlement?
In de Europese Akte is bepaald dat de voor de verkiezing van de leden van het Europees Parlement plaatsvinden in een periode die begint op donderdag en eindigt op zondag. Dat is in 2024 dus in de periode van 6 tot en met 9 juni 2024.

Daardoor kwam de gebruikelijke verkiezingsdag in Nederland, de woensdag, niet in aanmerking. Er is toen gekozen voor een dag zo dicht mogelijk bij woensdag en dat werd dus de donderdag.
Voor zondag is met name niet gekozen uit oogpunt van eerbiediging van de zondagsrust. Bovendien zou de bemensing van de stembureaus en het verwerken van de uitslagen op zondag wellicht problemen geven. Aldus de kiesraad.

Je bent Nederlander of Belg in Portugal

Als je als Nederlands burger in Portugal bent op de verkiezingsdag zijn er drie opties voor de komende verkiezingen voor het Europees Parlement:

1. Je stemt niet. Dat zou ik niet verstandig vinden, maar je hebt die keus.
2. Je stemt op een van de Nederlandse kandidaten.
3. Je stemt op een van de Portugese kandidaten.

Je wilt je stem op een Nederlander uitbrengen.

Heb je de Nederlandse nationaliteit en stem je buiten Nederland? Op de site Rijksoverheid staat hoe je dat regelt.

Als je buiten Nederland woont, kan je jezelf eenmalig als ‘kiezer buiten Nederland’ registreren op de website van de gemeente Den Haag. Na succesvolle registratie krijg je voor elke verkiezing je briefstempas automatisch per post.
Als je tijdelijk in het buitenland verblijft, bijvoorbeeld voor vakantie, kun je iemand volmacht geven om voor jou te stemmen. Hiervoor kun je de achterkant van je stempas gebruiken of je kunt een apart formulier aanvragen (model L8). Dit formulier moet uiterlijk vijf dagen voor de verkiezingen door je gemeente zijn ontvangen.

Je wilt je stem op een Portugees uitbrengen.

Als staatsburger van een land van de Europese Unie en officieel woonachtig in Portugal kun je in Portugal je stem uitbrengen voor de verkiezingen van het Europees Parlement. Je kiest dan een kandidaat op de Portugese kieslijst. Daarvoor moet je je registreren als stemgerechtigde. Voor deze verkiezingen moet je dit doen vóór 7 april 2024!

Je registreert je bij de Junta de freguesia waar je woont. Volgens de CNE moet je de volgende documenten kunnen overleggen om je te kunnen registreren.

• Een geldig paspoort of identiteitsbewijs;
• Een verblijfsvergunning, certificaat van inschrijving voor een burger van de Europese Unie; certificaat van permanent verblijf (Título de residência (Certificado de Registo para Cidadão da União Europeia;  Certificado de Residência Permanente).
  Als de hierboven genoemde documenten je adres niet vermelden, kun je als alternatief een bewijs van woonst (verklaring van woonplaats) overleggen met een ander document dat ondubbelzinnig uw adres vermeldt (bijvoorbeeld een huurcontract, of een betalingsbewijs voor water of elektriciteit).

Misschien ben je al in Portugal geregistreerd als stemgerechtigde, bijvoorbeeld voor de afgelopen gemeenteraadsverkiezingen. Als je het niet zeker weet, kun je dat opzoeken in op de site recenseamento.mai.gov.pt of bij de Junta de freguesia waar je woont.

Eerdere artikelen op Portugal Portal over verkiezingen

Parlementsverkiezingen 2022

Stemmen vanuit Portugal voor de Nederlandse Eerste Kamer (2023)

De ene democratie is de andere niet (2024)

Portugese parlementsverkiezingen 2024